De Nieuwe Reeks : Karlheinz Stockhausen

Karlheinz Stockhausen Karlheinz Stockhausen geldt ongetwijfeld als een van de meest beroemde én beruchte componisten van de voorbije halve eeuw avant-garde. Hij wordt samen met enkele generatiegenoten terecht beschouwd als wegbereider van de hedendaagse kunstmuziek en zelfs heel wat dj’s uit de technoscène zien hem als een soort van godfather.
 
Dit seizoen presenteert De Nieuwe Reeks enkele werken, waaronder Belgische creaties, uit Stockhausens monumentale Licht (1977-2003). Deze cyclus duurt in totaal maar liefst 29 uur en omvat zeven opera’s genoemd naar de dagen van de week. Hoofdrolspelers zijn de archetypes Michael, Eva en Lucifer, die in verschillende gedaantes ten tonele verschijnen. Zij symboliseren de kosmische strijd tussen Goed en Kwaad. Naast de overwegend mystieke en religieuze thematiek bevat Licht bovendien talrijke autobiografische verwijzingen.
 
Karin de Fleyt (fluit), Michele Marelli (bassethoorn) en Marc Maes (synthesizer/elektronica) brengen tijdens dit concert enkele werken uit Montag. Op het programma staan Entführung, Wochenkreis, Ave en een elektronische versie van Europa-Gruss uit Mittwoch.

Programma :

K. Stockhausen
  • Entfführung (1986)
  • Wochenkreis (1988)
  • Ave (1984)
  • Europa-Gruss (1992)
Tijd en plaats van het gebeuren :

De Nieuwe Reeks – Stockhausen Trio

Maandag 6 november 2006 om 20.30 u (Inleiding door Maarten Quanten om 19.45u)
STUK
Naamsestraat 96
3000 Leuven

Meer info : www.denieuwereeks.be en www.stockhausen.org

Ensemble Musiques Nouvelles : Sarangi Strings Sound System en Arvo Pärt

Ensemble Musiques Nouvelles In de Brusselse Sint-Michielskathedraal brengen de muzikanten van het Ensemble Musiques Nouvelles en het Choeur de Chambre de Namur een avondvullend programma met muziek van de internationaal vermaarde Estse componist Arvo Pärt.

Pärts klankwereld is die van het Gregoriaans, van de ‘paralelle organa’ van Leoninus en Perotinus uit de middeleeuwse muziek en van vroege renaissance componisten, waaronder vooral Josquin Desprez. Een belangrijke drijfveer in het werk van Pärt is een het religieuze: de schuldbelijdenis en het lijden der mensheid. Met componisten als Kantsjeli en Gorecki, die een vergelijkbare eenvoudige structuur in hun muziek kennen, wordt hij daarom gerekend tot de voormannen van de zogenaamde ‘nieuwe spirituele muziek’’.

Toch hanteerde Pärt in de eerste tien jaar van zijn componistenloopbaan ook elementen uit de heersende moderne compositietechnieken zoals het serialisme en de invloeden van John Cage. Na een jarenlange herbezinning schreef hij het korte repetitieve pianowerk Für Alina in 1976 en veranderende zijn muziek daarmee fundamenteel. Hij begon de zogenaamde tintabulli (bel- of klok-)techniek toe te passen waarin variaties van drieklanken een hoofdrol spelen op een essentieel manier dan we tot dan toe kenden.. Pärt componeerde nadien een lange reeks composities waarbij verstilling, reductie van het materiaal en de behoefte aan ‘verinnelijking’ hoorbaar worden. Bezettingen waarin koren, strijkorkest en orgel worden gebruikt, vormen daarbij een rode draad.
 
Programma :

Arvo Pärt (1935)
  • Cantus in memoriam Benjamin Britten
  • Psalom
  • Fratres
  • Te Deum

Tijd en plaats van het gebeuren:

Ensemble Musiques Nouvelles, Choeur de Chambre de Namur (Jean-Paul Dessy), Arvo Pärt
Zaterdag 4 november 2006 om 20.00 u

Sint-Michielskathedraal
Brussel

Meer info: www.cathedralestmichel.be , www.musiquesnouvelles.be en en.wikipedia.org/wiki/Arvo_Part

Audio : Arvo Pärt, ‘Psalom’

Artikel : The Bright Sadness of Arvo Pärt, Dale Nelson, Touchstone, maart 2002

——————————————-

Vrijdagavond scheppen Dhruba Ghosh, de musici van het Ensemble Musiques Nouvelles en Jean Paul Dessy samen een muterende, ‘metafonische’ muzikale wereld, tegelijk erg Indisch en erg actueel van aard. Het Sarangi Strings Sound System is een nieuw type orkest waarin sarangi, violen, cello’s en elektronische tampura een soort transcultureel ‘consortium’ vormen, een symbiose van kunst en van een minimalistische schriftuur.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Ensemble Musiques Nouvelles/Dhruba Gosh
: Sarangi Strings Sound System
Vrijdag 3 november 2006 om 20.00 u
Paleis voor Schone Kunsten – Zaal M

Ravensteinstraat 23
1000 Brussel Meer info : www.bozar.be en www.musiquesnouvelles.be

Russische accordeonmuziek

An Raskin Een solorecital waarin An Raskin de bajan – een variant van de knopaccordeon – solorecital. Dit typisch Russische instrument ontwikkelde zich vanuit de volkscultuur tot een volwaardig concertinstrument. Russische componisten uit de 20e eeuw haalden de bajan uit de beperkende context van de volksmuziek en componeerden enkele schitterende partituren voor dit intimistische instrument. De bekende componiste Sofia Gubaidulina viert in 2006 haar 75e verjaardag. In haar vijfdelige sonate Et Exspecto vormen spirituele en religieuze achtergronden de grondslag. De Partita van Wladislaw Solotarjow is een lyrisch filosofisch drama in vier delen, waarin de tegenstelling tussen goed en kwaad de aanleiding vormt voor een intense muzikale emotionaliteit. In het tweede deel van het programma verlaat An Raskin de hedendaagse toonspraak voor een selectie werken waarin de melancholie van de Russische volksmuziek centraal staat.

Programma :

  • Wladislaw Solotarjow (1942-1975), Partita
  • Sofia Gubaidulina (1931), Et Exspecto
  • Eugenie Derbenko (1949), Toccate
  • Anatoli Kusjakow (1945), Winterbilden
  • Ivan Panitzki, Oh, du schöner kleiner Schneeballstrauch
  • Georgi Schenderjew (1937-1984), Russische dans
  • Wjatscheslaw Semjonow (1946), Bulgaarse suite
Tijd en plaats van het gebeuren:

An Raskin, Russische accordeonmuziek
Donderdag 2 november 2006 om 20.00 u
Concertgebouw – Kamermuziekzaal
’t Zand 34
8000 Brugge

Meer info : Concertgebouw

Elders op Oorgetuige : Glasnost, 6/10/2006

Muziek als instrument van ontwikkeling

Stages in instrumentenbouw en – herstel voor jonge mensen uit Zuidlanden

Music Fund, een organisatie die materiële steun biedt aan jonge muzikanten en muziekscholen in ontwikkelingslanden en conflictgebieden in de wereld, voorziet op 6 december 2006 in een nieuw grootscheeps transport van muziekinstrumenten naar het Nabije Oosten. Daarnaast verblijven op dit moment drie jonge stagiairs instrumentenherstellers in België om hier de knepen van het vak te leren.


 

Wie of wat is Music Fund?

Music Fund verzamelt instrumenten, laat die in orde brengen, en bezorgt ze ter plaatse. In april 2005 werd een eerste nationale inzameling georganiseerd, in december 2005 vond een eerste transport – naar Palestina en Israël – plaats. 

Sindsdien zijn er regelmatig inzamelingen geweest, ook in Frankrijk en Duitsland, alsook een aantal kleinere zendingen naar het Nabije Oosten, Zuid-Afrika, Mozambique en Brazilië. Een nieuw groot transport naar het Nabije Oosten zal plaatsvinden op 6 december 2006.

 

Sinds 2006 worden ook een aantal experts ingeschakeld in het uitbouwen van ateliers voor herstelling, stemming en bouw van muziekinstrumenten in de gebieden waar Music Fund actief is. Het is voor Music Fund een unieke kans om een project van ‘capacity building’ te realiseren dat het muziekonderwijs op een zeer concrete manier ondersteunt. Music Fund levert zo niet alleen muziekinstrumenten, maar ook de knowhow om ze te stemmen en te herstellen. Na zo’n atelier worden een aantal leerlingen geselecteerd die dan in België een stage van langere duur in instrumentenbouw en -herstel kunnen volgen. Zo zijn er van september tot december 2006 2 Mozambikanen en 1 Palestijn te gast in België.

Twee Mozambikanen en een Palestijn te gast in België voor een stage in instrumentenbouw en – herstel
Op zondag 10 september kwam Eyad Jeradat, een jonge Palestijn uit Ramallah, aan in Zaventem. Na het volgen van de workshop in Ramallah in mei 2006 werd hij door Music Fund uitgenodigd om een vervolmakingstage te lopen in België. Hij verblijft drie maanden bij een gastgezin in Antwerpen en loopt stage in een pianoatelier in Berchem.
Fernando en Anselmo werden geselecteerd na het volgen van de Music Fund workshops in Maputo (Mozambique) in april 2006. Zij zetten op maandag 18 september 2006 hun eerste stappen op Europese bodem en verblijven eveneens drie maanden in België. Anselmo loopt net zoals Eyad stage in het pianoatelier in Berchem. Fernando zal de knepen van het herstellen van blaasinstrumenten verder leren in Lokeren. Terwijl Fernando en Anselmo in België elk een opleiding volgen, wordt in Mozambique een instrumentenherstelatelier voor hen in orde gesteld, zodat ze bij hun terugkeer direct aan het werk kunnen. Zij zullen immers de eerste herstellers uit de regio zijn.

Music Fund mikt vooral op de duurzaamheid van haar projecten. De workshops in Palestina, Mozambique, Suriname en Congo van 2007-2008 worden nu al voorbereid. Telkens zullen nieuwe kandidaat-stagiairs geselecteerd worden.

Meer info : www.musicfund.be

Transit Festival voor Nieuwe Muziek

Transit Festival Het Leuvense festival voor actuele kunstmuziek Transit is reeds aan zijn zevende editie toe en is daarmee een vaste waarde in het muzieklandschap. Zelf noemen ze zich een festival voor nieuwe muziek. Dat is in hun geval erg letterlijk te nemen. Naast elf creaties, die veelal in opdracht van Transit zijn geschreven, presenteert het festival vijf werken die de afgelopen jaren zijn geschreven. Er is geen enkel festival in dit land dat zo exclusief zeer recente muziek laat horen. Voor wie de vinger aan de pols wil houden dan ook een uitgelezen gelegenheid.

Naast het feit dat Transit een zeer uitgesproken artistiek profiel heeft, kenmerkt het zich ook door zijn gebaldheid. Van vrijdagavond tot zondagavond vinden zeven concerten plaats. Transit heeft steeds aandacht voor componisten en uitvoerders van eigen bodem, die men dan in een internationale context plaatst. Maar ook deze internationale context is erg op de actualiteit gericht. Geen enkel boegbeeld van de jaren vijftig of zestig is present, ook niet met recent werk. Geen Boulez, Stockhausen, Berio en ga zo maar door.

Een festival ontstaat natuurlijk niet zomaar, omdat er bijvoorbeeld in een bepaalde stad nog geen is . Het ontstaat omdat de organisator een bepaald gemis aanvoelt, of omdat hij een eerdere aanzet uitwerkt. Transit is een organisatie van het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant, maar heeft haar wortels in de afdeling musicologie van de Leuvense universiteit. Vanaf 1991 vond hier onder de naam ‘Nieuwe Stemmen‘ tweejaarlijks een festival van nieuwe muziek plaats, dat meegeorganiseerd werd door de licentiaatstudenten. Zo wilde initiatiefnemer Mark Delaere een brug slaan tussen de studie en de latere beroepspraktijk. Er zijn van ‘Nieuwe stemmen’ vier edities geweest. Toen in 1995 een nieuwe afdeling van Festival van Vlaanderen, nl. Vlaams-Brabant opgericht werd, stelde Delaere voor om van ‘Nieuwe Stemmen’ binnen deze organisatie een nieuwe cyclus te maken. Aanvankelijk had Transit nog veel aandacht voor de voorvaders van de actuele kunstmuziek zoals Arnold Schönberg en Iannis Xenakis. Gaandeweg werd het profiel echter aangescherpt. Actuele kunstmuziek is een exponent van een lange muziektraditie. Deze traditie is niet statisch. Maar, stelt het Festival van Vlaanderen – Vlaams-Brabant doorheen zijn programmatie terecht, stilaan kunnen we de twintigste eeuw als een afgesloten periode beschouwen. Daarom is de opsplitsing tussen een festival dat zich richt op twintigste eeuwse muziek en één dat zich op eenentwintigste eeuwse muziek richt, zoals nu in Vlaams-Brabant gebeurt, erg verfrissend en duidelijk. Uiteraard is een absolute grens stellen op de eeuw- en milleniumwissel arbitrair. Maar men geeft hiermee wel aan dat er met muziek van de twintigste eeuw noodzakelijk anders wordt omgegaan dan met muziek die nu wordt gemaakt. Bij de twintigste eeuwse muziek is er al een historische uitkristallisering gebeurd. Er ontstaat al een soort canon. Er zullen hierbij zeker en vast nog verschuivingen aangebracht worden, maar de grote krijtlijnen liggen vast. Bij hedendaagse muziek is dat uiteraard niet mogelijk. Hier wordt een bodem gecultiveerd waarop nieuwe vruchten kunnen groeien. De oogst zal wel volgen. Uiteraard groeien op zo een verse grond niet alleen de gezaaide vruchten, maar ook onkruid. Het is de geschiedenis die uiteindelijk het onkruid wiedt. Een proces dat natuurlijk niet neutraal is, en waarbij gesteund wordt op het gezag van enkelen.

Je zou kunnen stellen dat er zoveel festivals zijn als mensen die er maken. De samenstelling van een programma is subjectief, waarbij de zin van de keuze bepaald wordt door de context van het festival. Elke programmator heeft zijn eigen smaak, zijn eigen zicht op de scène, en een zekere verknochtheid aan het milieu waar hij uit komt. Een objectief en exhaustief overzicht geven van de muziek van vandaag kan niet. Daarom moet je stelling innemen. Mark Delaere doet dat. Hij maakt door zijn programmatie duidelijk wat hij waardevol vindt en minder waardevol. Het is niet vrijblijvend of om het even wat. Zijn affiniteit met het modernisme is duidelijk het grootst, maar in zijn keuzes blijkt dat hij zich niet louter baseert op stijlrichtingen of bepaalde compositietechnieken die al dan niet toegepast worden. Doorslaggevend is wel dat hij in de keuze van componisten zoekt naar diegenen die de misschien utopische mogelijkheid openhouden dat er dingen kunnen gezegd worden op een manier die nog niet ontwikkeld is. De zoekende en onderzoekende instelling van de componist is van groot belang. Het verschil met het naoorlogse modernisme van Stockhausen, Boulez en Goeyvaerts is echter groot. Iedereen die vandaag iets uitdrukt, heeft in meerdere of mindere mate de loutering van het postmodernisme ondergaan, die filosofische strekking die de grote verhalen en het grote gelijk onderuit heeft gehaald. Toch tonen deze componisten aan dat een te groot relativisme, waarbij elke uitdrukkingsvorm evenwaardig is, evenmin soelaas biedt. Het is nog steeds mogelijk om op een persoonlijke, uitgepuurde en vernieuwende manier muziek vorm te geven. Muziek is niet statisch, is dat ook nooit geweest, en verandert zoals de maatschappij verandert.

Peter-Paul De Temmerman
journalist actuele kunstmuziek
 
—————————————–
 
TRANSIT gaf compositie-opdrachten aan componisten uit Duitsland, Frankrijk, Vlaanderen, Canada en de Verenigde Staten. Naast elf creaties staan er ook vijf recente werken op het programma met als blikvanger Farben der frühe van Mathias Spahlinger voor 7 concertvleugels. TRANSIT gaat dit jaar ook in dialoog met dans en fotografie. En heel wat randactiviteiten omkaderen dit nieuwe-muziekfeest: een jongerenproject, een lezing, een debat en verhelderende introducties op alle concerten
 
De openingsavond op vrijdag is voorbehouden aan het jonge componistenvolkje actief in Vlaanderen: Jurgen De Pillecyn, Boudewijn Cox, Stefan Prins en Stefan Van Eycken. Tegenover al dat jong geweld staat altijd een werk van een éminance grise en dit jaar valt die eer te beurt aan Serge Verstockt.
 
Zaterdag start met de finissage van de fototentoonstelling van Maarten Vanvolsem. Joachim Brackx laat zijn tentoonstellingsinstallatie Nadir / Zenith converseren met Bl!ndman junior [4×4], een jongere versie van het welbekende saxofoonkwartet.
Om 14u gebruikt Slagquartett Köln slaande argumenten in zijn pleidooi voor de nieuwe muziek.
’s Avonds zweept Drumming Grupo de Percussao de vier perfomers van Arco Renz op in Bullitt op muziek van Marc Appart en Edmund J. Campion.
 
Zondagvoormiddag is voor de leerlingen van het conservatorium in Leuven. Stephane Vande Ginste componeerde op maat voor een ensemble van klarinetten, fagotten, contrabassen en stemmen.
Om 14u speelt Trio Fibonacci drie creaties voor pianotrio. Ze herstellen het genre in ere en heel wat componisten componeren speciaal voor dit schitterend trio.
Voor het slotconcert worden 7 concertvleugels op het podium geplaatst mét het kruim van de Vlaamse pianisten actief in hedendaagse muziek, samengebracht rond Jan Michiels.

Transit Festival voor Nieuwe Muziek in Leuven
Vrijdag 27 , zaterdag 28 en zondag 29 oktober 2006
Alle concerten gaat door in STUK (Naamsestraat 96) , behalve Bullitt zaterdagavond, dat plaatsvindt in de Schouwburg (Bondgenotenlaan 21, 3000 Leuven)

Voor alle verdere info : www.festivalvanvlaanderen.be
 
Extra : Aankondiging Transit, Koen Van Meel op Kwadratuur.be , 1/10/2006
 
Info en audio (Kwadratuur.be)

Tremblement, Rythmes Tactiles : muziek die op je tenen slaat

Leon van Noorden, Regenpijpmarimba Geluidskunst (of audio art) is een product van de technologische evolutie, waarvan de oorzaak terug te vinden is op het einde van de 19de eeuw met de uitvinding van de fonograaf, de telefoon en telegraaf en iets later ook de radio. De mens werd plots in staat het immateriële vast te leggen en te verplaatsen. De tegenwoordig gebanaliseerde virtuele werkelijkheid is daar een uitloper van; de vierde dimensie werd van de theoretische fysica overgeheveld naar de vrije tijdsindustrie.
Voor kunstenaars is het anders zo vluchtige klankmedium een kneedbaar plastisch materiaal geworden. Zeker tijdens de laatste decennia waar de technologie betaalbare hoogwaardige werktuigen en media is gaan leveren met een alsmaar hogere definitie.

De conventionele concertpodia hebben echter nog steeds, ondanks de technische evolutie inzake geluidsversterking, een vooral 19de eeuwse benadering van het product ‘muziek’ en musea en galerijen zijn zelden of nooit voorzien zijn op geluidskunst. Het CCNOA (Center for Contemporary Non-Objective Art ) wil daarom een ‘podium’ bieden waarop de geluidskunstenaars hun werk kunnen brengen. Met het ‘Earwitness‘ initiatief wil CCNOA optreden als platform voor geluidskunst:  niet tijdens de tentoonstellingen met visuele kunst, maar parallel ermee, op voet van gelijkheid in een even neutrale ruimte, wars van elke visuele afleiding.

Voor de programmasamenstelling kiest het CCNOA bewust voor kunstenaars/componisten met een onderbouwde muzikale achtergrond en voor  wie geluid het enige werkmateriaal is (in tegenstelling tot beeldhouwers die klanksculpturen of -machines bouwen). De 4 jaarlijkse Earwitness-events verlopen telkens volgens hetzelfde stramien : een presentatie ’s avonds in aanwezigheid van de kunstenaar en een doorlopende installatie op zaterdag- en zondagnamiddag.

Dit weekend biedt het CCNOA een podium aan Leon Van Noorden en zijn installatie ‘Tremblement, Rythmes Tactiles’.

Leon van Noorden (Maastricht, 1945) is ingenieur technische natuurkunde, analist van de auditieve waarneming, automatiseerder van muziek, promotor van Europese interactieve audiovisuele diensten en sinds 1972 lid van het Maciunas ensemble (met Paul Panhuysen, Jan van Riet en Mario van Horrik). Hij werkte mee aan een groot aantal groeps- en solo uitvoeringen en installaties met computergestuurde akoestische instrumenten.
Momenteel is hij docent aan het Instituut voor Psychoakoestiek en Elektronische Muziek van de Universiteit van Gent (IPEM), waar hij muziek en beweging onderzoekt.

De installatie ‘Tremblement, Rythmes Tactiles‘ toont aan dat muziek niet noodzakelijk klank behoeft. Dit experiment daagt de ‘luisteraar’ uit om de muziek te voelen. Het is een tactiele versie van ‘Les Marteaux sans Maître’. Soms slaan ze op je tenen.

(Op de foto : “Regenpijpmarimba contra la bass“, een installatie van Leon van Noorden waarbij acht regenpijpen gestemd volgens de witte toetsen van de piano dienden als koppelstukken tussen reële en virtuele akoestiek.)

Tijd en plaats van het gebeuren :

Leon van Noorden, Tremblement, Rythmes Tactiles
Vrijdag 27 oktober 2006 om 18.00 u

Zaterdag 28 en zondag 29 oktober van 14.00 tot 18.00 u
ccnoa
Barthelemylaan 5
1000 Brussel

Meer info : www.ccnoa.org en www.earwitness.de.vu

Elders op Oorgetuige : ‘Music & Motion: Maciunas Ensemble‘, 26/04/2006

Pianorecital Els Cooman / Huldeconcert Frank Beke

Pianorecital Els Cooman

Wouter Vande Ginste is zowel actief als als pianist, zanger en componist. Vrijdag gaat zijn nieuwste werk ‘C A F E’ in première.
CAFE‘ voor piano solo bestaat uit een thema, gebaseerd op de noten C A F E, en 11 variaties. Elke variatie heeft zijn eigenheid, en getuigt van de voorliefde van de componist: de muzikale erfenis van de 20e eeuw. We horen de harmonische, melodische en ritmische kenmerken van de jazz, de experimenten van de avantgarde, de dodecafonie, en een hommage aan Berio. Deze werelden versmelten tot een spontaan, soms improvisatorisch aandoend geheel. Of een compositie altijd de leefwereld van een componist weergeeft, laten we uiteraard volledig in het midden.

In 1988 werd Jean Delouvroy (1967) laureaat van de jazz-compositie-/arranging wedstrijd (Belgische Artistieke Promotie SABAM). Nadien werkte hij enige tijd als arrangeur voor de BRT radio, waar ook zijn interesse voor hedendaagse klassieke muziek aangewakkerd werd. De laatste jaren legt hij zich hoofdzakelijk toe op de samenwerking met andere kunstdisciplines. Momenteel werkt hij met de Duitse regisseur Johannes Braun aan de film ‘Teufelsberg‘, die reeds in september 2004 op het filmfestival te Milaan geprogrammeerd werd als ‘audiovisual live performance’. Met hun experimentele kortfilm ‘Sound Miniature #1‘ wonnen ze samen de ‘Leo-award’ op het Braunschweig Filmfestival 2004 voor de combinatie muziek en beeld.

Jean Delouvroy over het pianowerk ‘Void Man’ (2005): “Dit werk is opgedragen aan mijn Amerikaanse vriend Marc ‘Pocahontas’ Hall, één van de afstammelingen van de gelijknamige historische figuur. Voor zijn film ‘The Void Man’ schreef ik destijds een kort pianowerk. Van deze filmmuziek nam ik een kort melodisch fragment en breidde dit uit tot een zelfstandig ééndelig pianowerk van circa 12 minuten. De uitdaging was om met dit beperkte materiaal (het volledige werk staat in E) een heldere, transparante en pure compositie te maken die een andere dimensie bereikt. Het werk begint ‘Void’ (leeg(te)), gaat daarna over in ‘Floating’ (zwevend) en eindigt met een snelle ritmische passage”.

De composities van Wilfried Westerlinck (1945) zijn dikwijls een emanatie van persoonlijke belevenissen en visuele indrukken. Hij vertrekt vanuit beperkt basismateriaal dat geleidelijk verder ontwikkelt en waarbij veel aandacht wordt geschonken aan het karakter en de natuurlijke sonoriteit van de instrumenten. De poëtische kracht van Westerlincks werk steunt op de verwerking en herhaling – zowel harmonisch als lineair- van een kiemcel. De harmonie staat ten dienste van de melodie. Akkoorden volgen de inflecties van de melodie op de voet, geven kleur en sfeer aan de melodische wendingen. In melodie, harmonie en instrumentatie is zijn muziek welluidend op het wellustige af. Maar hij schept geen behagen in dubbele bodems of referentiespelletjes. Zo valt hij tussen de stoelen van het avantgardisme en het postmodernisme in.

Wilfried Westerlinck over zijn derde Sonate: “Deze korte driedelige sonate werd in 1986 geschreven. Na een inleiding volgt een ‘Allegretto’ waarbij de thematiek vooral bestaat uit allerlei contrasterende signaalmotieven verbonden met snel passagewerk. Van deze wat ‘schichtige’ aanpak is in het ‘Calmo’ niets terug te vinden, waar brede akkoorden drager zijn van een melodie die tweemaal herhaald wordt. Een hieruit genomen klein omspelingsmotief is de basis voor het afsluitende ‘Presto’, dat qua ritme en atmosfeer aanleunt bij een tarantella. Afgesloten wordt met een korte herinnering aan motieven uit deel 1 en 2. “

Programma :

Els Cooman, piano

  • F. Schubert, Sonate in la groot
  • W. Vande Ginste, Variaties op C.A.F.E. Wereldcreatie
  • J. Delouvroy, Void Man
  • W. Westerlinck, Derde sonate voor piano
—————————————————-

In 2002 werd het Rode Pomp Ensemble opgericht om een wezenlijke behoefte van De Rode Pomp te voldoen : het brengen van concerten met Vlaamse klassieke muziek aangevuld met klassieke repertoirestukken. De leiding is in handen van de Russisch-Belgische violist Arman Simonian, die in functie van de geprogrammeerde werken zijn vaste strijkkwartet met een aantal andere musici uitbreidt. Het RPE heeft intussen ook al enkele concerten met uitsluitend Vlaamse creaties gerealiseerd. Tijdens het concert van zaterdag – geconcipieerd door Boudewijn Buckinx en opgedragen Frank Beke, burgemeester van de stad Gent én fervent liefhebber van hedendaagse muziek – komen niet minder dan 9 Belgische componisten komen aan bod.

Programma :

Rode Pomp Ensemble
  • M. Lysight, Chronographie III
  • R. De Smet, Scents of Odessa
  • F. Agsteribbe, Cantus Prius Factus
  • I. Meuris, Charade
  • B. Buckinx, Bucolica II
  • S. Vanheertum, Sonate Op. 2 nr. 2
  • L. Posman, Geen noodt sapperloodt
  • V. Bieseman, Capriccio Interrotto
  • W.A. Mozart, Kwintet KV 452
Meer info over deze werken vind je op de website van de Rode Pomp

Tijd en plaats van het gebeuren :

Pianorecital Els Cooman
Vrijdag 27 oktober 2006 om 20.30 u


Rode Pomp Ensemble, Huldeconcert Frank Beke
Zaterdag 28 oktober 2006 om 20.30 u
De Rode Pomp
Nieuwpoort 59
9000 Gent

Meer info: www.rodepomp.be

Componistenprofielen :

Jean Delouvroy , Wilfried Westerlinck , Michel Lysight , Raoul De Smet , Frank Agsteribbe , Ingrid Meuris , Boudewijn Buckinx , Stefaan Vanheertum en Lucien Posman

Stom Paard / Cheval Stupide

Stom Paard Na een succesvolle reeks in de Zomer van Antwerpen 2006 trekt de muziektheater Walpurgis met de voorstelling ‘Stom Paard‘ de zalen in. Stom Paard is een intimistische, sobere, poëtische muziekvoorstelling:een tikkeltje absurd met een vleugje mysterie, en een mengeling vankinderlijke sérieux en humor. De cyclus van 15 nurseryrhymes van de Russische schrijver Vadim Levin, op muziek gezet door de Russische componist Alexander Knaifel (1943), werd in het Antwerps vertaald door Judith Vindevogel en wordt gebracht door sopraan Thaïs Scholiers en pianist Johan Bossers. Stom Paard is een intieme voorstelling waar mooie stiltes de muziek ritmeren. Ze is de komende maanden te zien in Vlaanderen en Nederland.

Op 28 oktober 2006 gaat Cheval Stupide, een franstalige versie van deze voorstelling met sopraan Sylvie Merck en pianist Bart Meynckens, in première in het bis-ARTS festival in Charleroi.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Walpurgis, Cheval Stupide
Festival Bis-ARTS
Zaterdag 28 en zondag 29 oktober 2006 om 19.00 u

Palais des Beaux-Arts
Place du Manège
6000 Charleroi

Meer info : www.charleroi-culture.be en www.walpurgis.be

———————————————-

Walpurgis, Stom Paard
Woensdag 15, donderdag 16 en vrijdag 17 november 2006 om 20.15u
’t Arsenaal
Hanswijkstraat 63
2800 Mechelen

Meer info : www.tarsenaal.be en www.walpurgis.be

Elders op Oorgetuige : “Walpurgis’ Stom paard : stille muziek op een geheime locatie“, 11/07/2006

Annelies Van Parys : Klokkengelui in symfonievorm

Sian Edwards Jean-Guihen Queyras is een van de boeiendste hedendaagse cellisten en Sian Edwards een van de weinige vrouwen die de allergrootste orkesten van de wereld dirigeert. Ze staat bovendien bekend als een specialiste hedendaagse muziek. Bij haar is de wereldcreatie van de jonge Vlaamse componiste Annelies Van Parys zeker in goede handen.

De Britse componist Sir Edward Elgar (1857-1934) schreef zijn Celloconcerto in 1919. Het is een somber en introvert werk. Elgar was diep geraakt door de tragische gebeurtenissen van de Eerste Wereldoorlog. Zijn grote Duitse voorbeelden uit de muziekgeschiedenis waren opeens vijanden geworden. De vooroorlogse Elgar weerklinkt in de zwierige thema’s, de heldere klankkleuren en speelse ritmiek. Echter niet voor lang. De solopartij krijgt een steeds gekwelder karakter en mondt uit in een somber slotakkoord.

In ‘Muziek voor strijkers, slagwerk en celesta’ van Béla Bartók (1881-1945) staan de percussie-instrumenten in een eerste boog rond de dirigent, de strijkers vormen een tweede boog. Een ongewone opstelling en een bijzondere instrumentatie die haar weerslag vindt in de vernieuwende ritmische en harmonische schriftuur.
Deze twee meesterwerken worden voorafgegaan door de creatie van het nieuwste orkestwerk van de beloftevolle Vlaamse componiste Annelies Van Parys.
 
Annelies Van Parys componeerde haar meest recente werk in 2006 in opdracht van deFilharmonie. De titel, Carillon, verwijst uiteraard naar de beiaard.
Annelies Van Parys over ‘Carillon’ : “Ik analyseerde samples van de beiaard van Gent. De boventonen van klokken vertonen immers een eigenaardig klankenspectrum dat me al langer fascineerde en dat ik voor het eerst gebruikte in “Meditation” voor blaasdixtuor. Die typische boventonenreeks (met de aanwezigheid van een kleine terts op de plaats waar ie eigenlijk niet “hoort”) orkestreer ik dan.
De klankkleuren die ik voor ogen heb: uiteraard de kleur van klokken die steeds ergens “vals” klinken. Daarnaast ook het orkestreren van ruis, ik hou enorm van klankweefsels en texturen en probeer die zoveel mogelijk orkestraal te schilderen. Meestal is mijn werk ook zeer visueel (formeel-structureel-kleur) gedacht trouwens.
Het werk is ééndelig maar bestaat uit vier geledingen. Een heel zacht eerste deel waar de klokken als het ware van heel uit de verte komen, een tweede lyrische deel waar de steeldrum de klokkenpartij voor zijn rekening neemt, een derde deel dat eigenlijk een scherzo is en ten slotte het vierde deel waar de thematieken van de vorige 3 samenkomen. Over het hele werk krijgen we 1 grote geleidelijke crescendo met een climax naar de laatste klokslag. Hoewel niet te horen, is dit werk gebaseerd op het prachtige anthem “Hear my prayer” van Purcell. Dat wordt in gigantische “time-stretch” in klokgeluiden omgezet en het thematische materiaal is er vaak van afgeleid.”

Programma :
  • Annelies Van Parys, Eerste Symfonie, ‘Carillon’ (wereldcreatie)
  • Béla Bartók, Muziek voor strijkers, slagwerk en celesta, Sz106
  • Edward Elgar, Celloconcerto in e, opus 85
Tijd en plaats van het gebeuren :

deFilharmonie o.l.v. Sian Edwards – Jean-Guihen Queyras, cello
Donderdag 26 oktober 2006 om 20.00 u
(met inleiding door David Baeck)
Paleis voor Schone Kunsten / Henry Le Boeufzaal
Ravensteinstraat 23
1000 Brussel

Meer info : www.bozar.be

———————————————————–

Vrijdag 29 oktober 2006 om 20.15 u
CC de Warande
Warandestraat 42
2300 Turnhout

Meer info : www.warande.be

———————————————————–

Zaterdag 28 oktober 2006 om 20.00 u ( inleiding door Tom Janssens om 19.15 u )
deSingel Blauwe Zaal
Desguinlei 25
2018 Antwerpen

Meer info : www.desingel.be

———————————————————–

Zondag 29oktober 2006 om 15.00 u
De Bijloke Concertzaal
Jozef Kluyskensstraat 2
9000 Gent

Meer info : www.debijloke.be en www.defilharmonie.be

Luister online: Béla Bartók, ‘Music for Strings, Percussion and Celesta’, op www.bis.se

Interview : ‘Ik wil geen schooljuf of schoonmoeder zijn’, Dirigente Sian Edwards, te gast bij De Filharmonie, Véronique Rubens, De Standaard, 25 oktober 2006

Componistenprofiel : Annelies Van Parys op www.matrix.mu

Concertperformance Jens Brand en Hans W. Koch

Hans W. Koch Vanaf begin dit jaar is Q-O2 een erkende werkplaats voor muziek en beeldende kunst in Brussel. Q-02 blijft uitzoeken hoe en waar zogenoemde minimale en conceptuele kunst een realiteit uitpuurt of abstraheert tot een compositie, klank, beeld, vorm, idee. En dit in directe, spontane confrontatie met kunstenaar en toeschouwer. Door de dagelijkse werking in een eigen ruimte, worden de contacten met kunstenaars en publiek die in de loop van 10 jaar zijn uitgebouwd, versterkt en uitgebreid.
De Q-O2 werkplaats nodigt muzikanten, geluidskunstenaars, componisten en visuele kunstenaars uit om in een residentie persoonlijk onderzoek concreter te maken en te verdiepen. Daarnaast realiseert Q-O2 eigen projecten, al dan niet in samenwerking met andere ondersteunende partners.

Donderdag geven de duitse audiovisuele kunstenaars Jens Brand en Hans W. Koch een concertperformance in het kader van hun residentie in de Q-O2 werkplaats.

Jens brand werd in 1968 in Dortmund geboren. Hij studeerde beeldende kunst in Münster en woont en werkt als componist, muzikant, beeldend en audiovisueel kunstenaar en organisator in Keulen. Hij speelde en stelde tentoon in Europa, Cuba, Botswana, Japan en in de USA. Alhoewel hij een opleiding in de beeldende kunsten genoot, begon hij al snel de grenzen tussen componist en beeldend kunstenaar te verwarren en te overschrijden. De meeste van zijn installaties bevatten geluid en zijn geluidswerk en composities beschouwen het beeld en de audio-informatie als gelijkwaardig.
Veel van zijn werk werd gemaakt voor de locatie waar het vertoond werd. Een tendens in zijn werk is dat zijn stukken ofwel erg eenvoudig en betekenisloos zijn ofwel bestaan uit een erg ingewikkelde chaos dat alles en iedereen omvat. Zijn stukken verschijnen als concerten, performances of installaties. Tegenwoordig is zijn werk een mengeling van deze genres, ontwikkeld als logische en absurde spelletjes tussen het publiek en de kunstenaar. Zijn experimenten die als kunst beschouwd kunnen worden willen geen geloof of waarheid vestigen, maar proberen een vruchtbare grond te creëeren voor onderzoek, communicatie en progressieve mislukking.

Hans W. Koch (°1962) is een freelance klankkunstenaar die open, muzikale vormen ontwikkelt voor interdisciplinaire ensembles en (klank)installaties bouwt, vaak met digitale media. In zijn composities verwerkt Hans W. Koch doorgaans geluiden van alledaagse gebruiksvoorwerpen, zoals allerlei keukengerei, haardrogers, staalwol sponzen, kapotte computers… In bizarre combinaties komen soms verborgen karakteristieken van deze voorwerpen aan de oppervlakte. Ontdaan van hun oorspronkelijke functie, worden ze getransformeerd tot muziekinstrumenten. Muzikale strukturen zijn eerder een neveneffect bij het zoeken naar het juiste ‘misbruik’ van de voorwerpen in kwestie.
Bij digitale media gaat hij expleciet op zoek naar de inherente beperkingen en de mankementen ervan om zo te komen tot interacties die een eigen, onvoorspelbaar en oncontroleerbaar leven gaan leiden.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Jens Brand (installatie) en Hans W. Koch (elektronica)
Donderdag 26 oktober 2006 om 20.30 u
Q-O2 werkhuis
Vlaamsesteenweg 167
1000 Brussel

Meer info : www.q-o2.be, www.mexappeal.de (Jens Brand) en www.hans-w-koch.net

Elders op Oorgetuitge : ‘QO-2 doundo/recycling G‘, 6/10/2006