Een glansrijk trio in Antwerpen en Hingene

Witold Lutoslawski Er zijn van die combinaties die voor de eeuwigheid gemaakt zijn. We denken daarbij spontaan aan The Supremes, Charlie’s Angels of de gebroeders Karamazov. Fluit, harp en altviool vormen wellicht een minder voor de hand liggend trio, maar sinds Debussy in zijn Sonate dit drietal tot meesterlijke hoogte tilde, is het toegestaan deze glansrijke combinatie ten volle uit te spelen. Fluitist Aldo Baerten, altviolist Sander Geerts en harpiste Anneleen Lenaerts spelen daarnaast ook nog werk van Alain Craens, Manuel de Falla, Francois Devienne en Witold Lutoslawski (foto).

De muziek van Alain Craens (1957) laat zich niet in een hokje duwen: soms is zij tonaal, soms eerder atonaal of vrij tonaal. Vaak vertoont ze kenmerken van het impressionisme, de minimal music of de jazz. Bovenal echter wil ze toegankelijk zijn. Na het complexe modernisme, waarin het experiment centraal stond, is het volgens Craens tijd om terug een normale relatie met het publiek op te bouwen. Muziek mag opnieuw “gewoon mooi” zijn, zonder vernieuwende bijbedoelingen. Hij keert daardoor terug naar de traditionele drieklank, die echter niet functioneel of tonaal wordt gehanteerd. Men heeft soms de indruk dat er bepaalde tonaliteiten of tooncentra worden gesuggereerd, wat niet in Craens’ bedoeling ligt: hij werkt met toevallige, consonante ontmoetingen tussen klanken en wil toewerken naar steunpunten. Op die manier wil hij een brug slaan tussen zijn eigen individuele expressie en het publiek.

Tot op vandaag is Witold Lutoslawski (1913 – 1994) een van de leidinggevende figuren van de Poolse hedendaagse muziek. Met zijn illustere landgenoot Krzysztof Penderecki deelde hij het talent om intellectueel veeleisende composities – heel wat van zijn werken worden beschouwd als mijlpalen van de moderne muziek – op spontane en intuïtieve wijze toegankelijk te maken voor een groot publiek.
Lutoslawski bleek al op jonge leeftijd uitzonderlijk muzikaal begaafd. Zijn plannen om na zijn opleiding in Warschau verder te gaan studeren in Parijs, werden gedwarsboomd door de oorlog. In militaire dienst werd hij gevangengenomen door de Duitsers, maar wist te ontsnappen en overleefde in Warschau door samen met Adrzej Panufnik eigen composities en transcripties te spelen in cafés en restaurants. Na de oorlog botste hij met het stalinistische regime dat zijn Eerste Symfonie in de ban sloeg als ‘formalistisch’. Lutoslawski hield echter vol en zijn Musique funèbre, een compositie geschreven ter nagedachtenis van Béla Bartók, leverde hem uiteindelijk in 1958 de verdiende internationale erkenning op.

Vlak na de oorlog duiken in Lutoslawski’s werken folkloristische elementen op. Hoogtepunten uit deze periode zijn ongetwijfeld het ‘Concerto for Orchestra’ (1950-1954) en de ‘Dance Preludes’ (1954). Stilaan ontwikkelde Lutoslawski een eigen stijl waarin hij gebruik maakte van toevalsfactoren (aleatoriek). Een van de eerste werken waarin dit duidelijk bleek, waren de ‘Jeux vénitiens’ (1961). Het verlangen van Lutoslawski om de aleatorische techniek ook voor middelgrote of grote bezettingen toe te passen, kwam tot een hoogtepunt in zijn ‘Strijkkwartet’ (1964). Dit was tevens het eerste werk dat hij componeerde volgens een door hem vaak gebruikte typische tweedelige vorm. Lutoslawski’s late werken kunnen dan weer worden gekenmerkt door een meer transparante harmonie, wat meer lyrische en expressieve melodieën met zich meebrengt, en door het verminderd gebruik van aleatoriek.

Programma :

  • Alain Craens, Oase (1998)
  • Manuel de Falla, Suite populaire espagnole
  • Francois Devienne, Duo in F (voor fluit en altviool)
  • Witold Lutoslawski, Drie fragmenten voor fluit en harp
  • Claude Debussy, Sonate nr. 2 in F (voor fluit, altviool en harp)

Tijd en plaats van het gebeuren :

Aldo Baerten, Sander Geerts & Anneleen Lenaerts : Alain Craens, de Falla, Devienne, Lutoslawski, Debussy
Zondag 6 maart 2011 om 11.00 u
(uitverkocht)
Kapel Elzenveld Antwerpen

Lange Gasthuisstraat 45
2000 Antwerpen

Meer info : www.defilharmonie.be en www.elzenveld.be
—————————-
Zondag 27 maart 2011 om 11.00 u
Kasteel d’Ursel Hingene
Wolfgang d’Urselstraat 9
2880 Hingene

Meer info : www.defilharmonie.be

Extra :
Witold Lutoslawski op www.chesternovello.com, en.wikipedia.org en youtube
Witold Lutoslawski (1913 – 1994) : Poolse tussenpaus op www.musicalifeiten.nl
Alain Craens : www.alaincraens.com, www.cebedem.be en www.matrix-new-music.be

Beluister alvast Drie fragmenten voor fluit en harp van Witold Lutoslawski, gespeeld door Claudio Ferrarini en Floraleda Sacchi

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=jZsEAcEiPzw&w=480&h=390]

en dit tv-interview uit met Witold Lutoslawski uit de archieven van de VRT (1978)

CIM

Waarschuwing : Telkens wanneer je een site bezoekt met dit logo verzamelt het CIM, het Centrum voor Informatie over de Media, met behulp van een cookie, informatie via de pagina’s die je raadpleegt (aantal page requests, visits, …). Deze informatie wordt verzameld voor puur statistische doeleinden en laat in geen geval toe je te identificeren. Voor meer informatie en om up-to-date resultaten van deze studie te consulteren, klik op http://www.cim.be

BL!NDMAN [new strings] laveert tussen Beethoven, Berg, Pärt, Henderickx, Crumb en John Zorn

BL!NDMAN [new strings] Met Eclectic toont BL!NDMAN [new strings] zich van veel markten thuis. Met punch en techniek overklast het strijkkwartet de klassieke klankspectra en laat daarbij oude gewoonten en nieuwe technieken niet ongemoeid. Het resultaat is een boeiend parcours, laverend tussen Beethoven, Berg, Pärt, HenderickxCrumb en John Zorn.

Georg Crumb – Black Angels
De Amerikaanse componist George Crumb schreef zijn strijkkwartet Black Angels naar aanleiding van de Vietnamoorlog. Het werk citeert belangrijke elementen uit de bekoringsthematiek: van de zondeval via de Danse Macabre tot  Tartini’s Duivelssonate.
Het genre van het strijkkwartet associeer je niet zo snel met politieke statements. Toch maakt de buitengewoon originele en kleurrijke componist George Crumb zich in Black Angels ouderwets kwaad om de Vietnamoorlog. In de partituur staat dat hij gecomponeerd is ‘in tempore belli’ (in oorlogstijd). Crumb voltooide het werk op vrijdag 13 maart 1970. Hij laat de strijkers schreeuwen, zingen, fluiten en fluisteren en breidt het instrumentarium uit met gongs, maracas en kristallen glazen.
Black Angels sloeg in als een bom, zowel door de onorthodoxe behandeling van het strijkkwartet als door de indringende thematiek. Het universele thema houdt de compositie ook nu nog overeind: de strijd tussen goed en kwaad, leven en dood, God en de duivel. De titel verwijst naar de zwarte engel zoals die in de vroege schilderkunst de gevallen engel symboliseert.
De vier strijkers confronteren de luisteraar met een surrealistische wereld van krijsende insecten, striemende geselingen, bom-inslagen, fluisterende stemmen, gongslagen, maar ook etherische klanken als glasharmonica-effecten en ijle, engelachtige melodieën. De componist schept een sfeer van een nachtmerrie door allerlei ongebruikelijke effecten voor te schrijven.
Achter de noten verschuilen zich planmatige getalsverhoudingen. De muzikale symbolen die Crumb gebruikt zij vrij conventioneel. Zo klinkt regelmatig het al eeuwenlang als ‘duivel in de muziek’ bekend staande interval van de verminderde kwint, de tritonus. En uit de literatuur voor strijkers haalt hij de ‘Trillo Di Diavolo’ van Tartini tevoorschijn. Verder citeert hij nog uit het gregoriaanse ‘Dies Irae’ en uit het strijkkwartet ‘Der Tod und das Mädchen’ van Schubert en refereert hij naar de oude muziek in de Sarabanda da la Muerta Oscura.

Arvo Pärt – Fratres
Sinds midden jaren tachtig kent de muziek van Arvo Pärt (1935 ) een ongekend succes. Werken als ‘Passio’, ‘Fratres’ en ‘Tabula Rasa’ behoren tot de best verkochte ‘klassieke’ muziek. Pärts klankwereld is die van het Gregoriaans, van de ‘paralelle organa’ van Leoninus en Perotinus uit de middeleeuwse muziek en van vroege renaissance componisten zoals Josquin Desprez. Een van de belangrijkste drijfveren in het werk van Pärt is de religieuze: de schuldbelijdenis en het lijden der mensheid. Met componisten als Kantsjeli en Gorecki, die een vergelijkbare eenvoudige structuur in hun muziek kennen, wordt hij daarom gerekend tot de voormannen van de zogenaamde nieuwe spirituele muziek.
Toch hanteerde Pärt in de eerste tien jaar van zijn componistenloopbaan ook elementen uit de toen heersende moderne compositietechnieken zoals het serialisme en de invloeden van John Cage. Na een jarenlange bezinning (“een zoektocht vol twijfel”) schreef hij het korte repetitieve pianowerk ‘Für Alina’ in 1976 en veranderende zijn muziek daarmee fundamenteel. Hij begon de zogenaamde tintabulli (bel- of klok-)techniek toe te passen waarin variaties van drieklanken een hoofdrol spelen op een essentieel ander manier dan binnen de tonaliteit. In 1976 en 1977 volgden nog drie verrassende werken: ‘Tabula rasa’, ‘Fratres’ en ‘Cantus in memory of Benjamin Britten’. Allemaal unieke voorbeelden van Pärts geladen minimalisme. ‘Fratres’ is een al even somber werk, waarin een koraalachtige melodie wordt herhaald tegen een achtergrond van het gegons van een kwint. Een incidentele paukenslag ondersteept het proceskarakter van het werk en de titel suggereert iets van een kloostersfeer. Het werk was oorspronkelijk bedoeld voor het Estse ensemble voor oude muziek Hortus Musicus, maar Pärt maakte er later diverse arrangementen van.

John Zorn – Cat O’Nine Tails (1988)
John Zorn (1953) is ongetwijfeld een van de belangrijkste componisten van deze eeuw. Zijn carrière zou gemakkelijk voer kunnen zijn voor een batterij socio- en psychologen. In de jazz-wereld wordt hij gerespecteerd om zijn grondige kennis van de bebop en zijn perfecte altsaxofoontechniek. Met zijn groep Naked City verkende hij de grenzen van de jazz door die te mengen met rock en punk, en onlangs kwam hij naar Europa om met onder meer Napalm Death drummer Mick Harris funk voorbij de pijngrens te spelen. Maar net zo goed leidt hij zijn groepen Masade en Bar Khkba strak door respectievelijk klezmermuziek of oosters geïnspireerde kamermuziek. Ook is hij veelvuldig actief als componist van filmmuziek. Zelf vergelijkt hij zijn manier van werken vaak met het maken van tekenfilms. Inderdaad, net als cartoons zijn Zorn’s stukken meestal humoristisch, vernuftig, vaak op eenvoudige motiefjes gebaseerd, maar met een flitsende pointe.

In Cat O’Nine Tails moeten de musici moeten om de paar maten van tempo wisselen en dat meer dan tien minuten lang. Het instuderen is als het monteren van een danig verknipte film waarbij je over ieder stukje moet nadenken hoe lang het moet zijn en waar je het aan vast plakt. Niet voor niets zegt Zorn dat zijn muziek haar geheimen pas prijs geeft na grondige studie. Als luisteraar heb je daar geen last van en word je getracteerd op een spectaculaire kaleidoscoop van overbekende tot nooit gehoorde kwartetklanken. De muziek varieert van een sentimenteel walsje tot scheurend gescratch en huilende meeuwen in de verte. Onverwachte wendingen leveren ontroerende momenten op. En als je na een minuut of negen denkt, nu is de koek op, klinkt er ineens een persiflage op een van de bekendste Paganini caprices en dan denk je, verhip dat kan natuurlijk ook: even dollen met een citaat uit het solorepertoire voor viool.

Wim Henderickx – In Deep Silence III (Impression on a theme of Haydn) voor strijkkwartet
Impression on a theme of Haydn werd gecomponeerd in 2003 in opdracht van het ‘Festival der Voorkempen’. Het is het derde werk van een reeks intieme kamermuziekstukken waarin de stilte, de rust een belangrijke inspiratiebron geweest is. Het is geïnspireerd op het ‘Keizerskwartet’ van J. Haydn.
Het stuk bestaat uit drie delen. Elk deel is gebaseerd op een fragment van het thema van Haydn. Het is een persoonlijk commentaar, waarbij verder wordt gegaan dan enkel een variatie van het thema.In het eerste deel wordt de melodie weergegeven in de eerste viool en in de cello in hoge flageolettonen, waardoor er een etherische atmosfeer ontstaat. Het tweede deel geeft de melodie in de altviool, als een klaagzang. In het derde deel ligt de melodie in de eerste viool boven een statische, harmonische ondergrond. De vrije (aleatorische) notatie biedt de mogelijkheid aan elke uitvoerder om een eigen interpretatie te geven.

Programma :

  • Ludwig van Beethoven, Strijkkwartet op. 18 nr.1
  • Georg Crumb, Black Angels
  • Anton Webern, Fünf Sätze für Streichquartett op. 5
  • Arvo Pärt, Fratres
  • John Zorn, Cat o’nine tails
  • Wim Henderickx, In deep silence III

Tijd en plaats van het gebeuren :

BL!NDMAN [new strings] : Eclectic
Zondag 6 maart 2011 om 11.30 u
Kasteel Bouckenborgh Merksem

Bredabaan 561
2170 Merksem

Mer info : www.ccmerksem.be en www.blindman.be
———————————-
Zondag 27 maart 2011 om 11.00 u
CC ’t Kerkske Kapellen

Kapelsestraat 182
2950 Kapellen

Meer info : www.cckapellen.be en www.blindman.be

Extra :
George Crumb: www.georgecrumb.net, www.essentialsofmusic.com, en.wikipedia.org en youtube
Wim Henderickx : www.wimhenderickx.com (*), wimhenderickx.wordpress.com, www.matrix-new-music.be en youtube
Interview met Wim Henderickx op www.moodio.tv
Arvo Pärt op www.musicolog.com en youtube
Arvo Pärt (1935 – ), Tintinambulist op www.musicalifeiten.nl
Vergelijkende discografieën : Arvo Pärt, Fratres op www.musicalifeiten.nl
John Zorn : en.wikipedia.org en youtube

Bekijk alvast Georg Crumbs Black Angels, uitgevoerd door Arsis4 in Bozar, 17/01/09

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=qgr_w0-0caQ&w=640&h=390]

Beluister ook deel 2 en deel 3

en John Zorns Cat o’nine tails, uitgevoerd door het Kronos Quartet

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=mm8s95YohAU&w=640&h=390]

Geneviève & Brigitte Foccroulle brengen bloemlezing van oude avant-gardewerken in Luik

Frederic Rzewski Het matineeconcert met Geneviève & Brigitte Foccroulle schaft een ouderwetse bloemlezing, zij het van avant-gardewerken die ondanks hun leeftijd nog messcherp staan. Beide pianistes spelen solo’s en duo’s van de grote wegbereider van de Amerikaanse avant-garde Henry Cowell, zijn nazaat Frederic Rzewski (foto), van wie we het schitterende Winsboro Cotton Mill Blues nog eens horen, Anthony Braxton, in de eerste plaats jazzman en anderszins improviserende artiest, maar ook een invloedrijke muziekdenker, onze eigenste Henri Pousseur, wiens Mobile (1958) uit de grote Darmstadt-periode stamt, en tenslotte Baudouin de Jaer, hoewel binnenkort ook een frisse vijftiger de benjamin van dit gezelschap.

Paula Defresne (1970) voltooide haar muziekstudies aan het Luikse Conservatorium waar ze regelmatig deelnam aan projecten met hedendaagse en geïmproviseerde muziek. Ze studeerde compositie met Frederic Rezewsky en improvisatie met Garret List en maakte zich onder invloed van Madjid Khaladj vertrouwd met Perzische percussie. Haar voorliefde voor kleine muzikale vormen en verfijnende timbres leidde samen met haar onderzoek op pedagogisch gebied tot diverse ontmoetingen met de gerenommeerde componist György Kurtág.

Met een beurs van het Centre de Recherche et de Formation Musicale de Wallonie componeerde Paula Defresne verschillende werken die o.a. op het Festival Ars Musica in Lissabon en op het Festival de Wallonie werden uitgevoerd. Daarnaast speelde ze klarinet tijdens uiteenlopende concerten met geïmproviseerde en experimentele muziek en verzorgde eveneens radio-uitzendingen. Ze nam deel aan projecten van het Brusselse Q-O2 en Fanfare RageDedans en is lid van het ensemble Ouïe-dire et compagnie waarvoor ze teksten van Christian Bobin op muziek zette. Paula Defresne speelde tot slot ook als duo met Nico Roig in Os Meus short, in de dansvoorstelling “Le temps suspendu” van Loulou Omer in Parijs en Wenen en werkte ze samen met beeldhouwer, uitvinder en litofonist Tony Di Napoli.

Geneviève Foccroulle groeide op in Luik in een zeer muzikale familie. Ze studeerde af aan het Koninklijk Muziek Conservatorium van Luik waar ze van 1980 tot 2000 zelf les gaf. Nadat ze zich specialiseerde in barokmuziek, ontdekte ze de geïmproviseerde en hedendaagse muziek. Composities van Cage, Bartholomee, Rzewski, Herreweghe, Mercenier en De Jaer hebben geen geheimen meer voor haar. In 2003 ontmoet ze hedendaags componist en saxofonist Anthony Braxton en leerde ze zijn pianocomposities kennen. Hij vroeg haar een opname te maken van zijn integrale piano-oevre. Na 5 jaar studie en presentatie bracht ze een 9-delige cd-box uit met 8 uren muziek (Piano Music (1968-2000), Leo Records) .

Henri Pousseur (1929-2009) is één van de sleutelfiguren in de Belgische en internationale elektronische muziekscène. In 1958 richtte hij de eerste elektronische studio in het land op. In zijn studententijd was Henri Pousseur organist en koorleider en voerde hij middeleeuwse en renaissancemuziek uit. Studie van Anton Weberns muziek wekte zijn belangstelling voor de elektronische muziek (Seismogrammes, 1953), waarin hij zich in de studio voor elektronische muziek in Keulen ging bekwamen. Ook werkte hij in de studio voor elektronische muziek in Milaan. In 1958 richtte hij in Brussel de elektronische studio APELAC op.

Pousseur, die ook doceerde in Darmstadt, bekleedde van 1966 tot 1968 een leerstoel voor moderne muziek aan de universiteit van Buffalo in de Verenigde Staten. In 1970 richtte hij te Luik met Pierre Bartholomée en Philippe Boesmans het Centre Henri Pousseur – voormalig Centre de Recherches et de Formation Musicales de Wallonie – op en in 1975 werd hij directeur van het conservatorium van deze stad. Hij componeerde aanvankelijk voor traditionele instrumenten, maar later legde hij zich toe op elektronische en concrete muziek. Daarnaast schreef hij ook een reeks belangrijke theoretische geschriften over de hedendaagse muziektechnieken.

De Amerikaan Frederic Rzewski (1938) is componist, virtuoos pianist en medeoprichter van het haast mythische improvisatie-ensemble Musica Elettronica Viva. Hij woont en werkt in Brussel en was gedurende vele jaren docent aan het conservatorium van Luik. Zijn pionierswerk op gebied van elektronische muziek en vrije improvisatie inspireerde vele andere componisten en improvisatiemuzikanten. Het bekende ‘Winnsboro Cotton Mill Blues‘ voor twee piano’s, dat gebaseerd is op een arbeidersprotestlied, vormt het vierde deel uit de North American Ballads. De katoenindustrie en de blues verwijzen onmiskenbaar naar slavernij en uitbuiting. Rzewski zet dit werk aan met een obsessief herhaald ritmisch patroon in het laagste register. een zetting die onmiskenbaar verwijst naar Bartoks ‘Allegro barbaro’. De barbaarsheid in Rzewski’s compositie is echter die van een industriële katoenmolen die de katoenarbeider tot een machine degradeert. Later klaart de toestand enigszins op door het blues idioom, dat met allusies op de muziek van Rachmaninov en Gershwin doorspekt wordt. Rzewski slaagt er echter in dit vakkundig te deconstrueren. Hij laat de miserie van de blues niet onschadelijk maken door de amusementsindustrie van Hollywood of Broadway.
‘Winnsboro Cotton Mill Blues’ is wellicht één van de meest gespeelde composities van Rzewski. Het voegt enkele van zijn fascinaties uit die periode samen : sociale bewogenheid met het lot van de fabrieksarbeiders, gebruik van een traditioneel protestlied als basis, de bijne George Antheil-achtige machinale ritmiek van de piano waarmee het werk begint en dan de aan blues verwante melodielijnen die daarboven dan geprojecteerd worden.

Baudouin de Jaer (1962) volgde lessen compositie bij Philip Boesmans en aan het conservatorium van Luik bij Frederic Rzewski, en lessen improvisatie bij Garrett List. Hij componeerde werken voor onder meer het Quator Arditti, het ensemble Synonymes en het Orchestre Philharmonique de Liège. Daarnaast schreef hij ook muziek voor theater en voor dans. Hij is mede-oprichter van het gezelschap Back to Normal (1991), le Cirque des Sons met zijn jongerenmuziekateliers (1994) en Bel Extra (2000).

Programma :

  • Henry Cowell, Piano Pieces (1920), solo
  • Paula Defresne, Chansons de Gestes
  • Anthony Braxton, Piano Pieces (extracts) (1970), solo
  • Henri Pousseur, Mobile (1958), voor twee piano’s
  • Frederic Rzewski, Winnsboro Cotton Mill Blues (1978), voor twee piano’s
  • Baudouin de Jaer, Crocus (2000), voor twee piano’s

Tijd en plaats van het gebeuren :

Geneviève & Brigitte Foccroulle : Cowell, Rzewski, Braxton, Pousseur, Baudouin de Jaer
Zaterdag 5 maart 2011 om 15.00 u
Salle Philharmonique Luik

Bd Piercot 25-27
4000 Luik

Meer info : www.arsmusica.be en www.opl.be

Extra :
Henry Cowell op en.wikipedia.org, www.schirmer.com en yuoutube
Paula Defresne op www.compositeurs.be
Du moment magique au tapis du temps. Entretien avec Paula Defresne, compositrice, Pierre-Paul Delvaux op www.ifbelgique.be, gepubliceerd in Feuille d’IF n°8, juni 2004 (doc)
Anthony Braxton op en.wikipedia.org en youtube
Henri Pousseur : www.henripousseur.net, www.arsmusica.be en youtube
Frederic Rzewski op www.composers21.com en youtube
Perfect Sound Forever: Interview with Frederic Rzweski , Daniel Varela op www.furious.com, maart 2003
Composer/Pianist Frederic Rzewski. A Conversation with Bruce Duffie op www.kcstudio.com, januari 1995
Baudouin de Jaer op www.compositeurs.be en youtube

Elders op Oorgetuige :
Ars Musica werpt blik op de toekomst en focust op Belgische componisten, 24/02/2011
Concertgebouw Brugge ontvangt muzikale vrijheidsstrijder Frederic Rzewski, 10/09/2010
In memoriam Henri Pousseur (1929 – 2009), 7/03/2009
Oorstrelingen : Paula Defresne in het Klankenbos, 20/06/2008

Bekijk alvast Frederic Rzewski’s Winnsboro Cotton Mill Blues, uitgevoerd door Yutaka Oya en Benjamin Van Esser in het Concertgebouw Brugge (25/09/2010)

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=WKinGuIah7c&w=640&h=390]

Dick Vanderharst en Dirk Proost creëren muzikale Passie in Ekeren

Dick van der Harst & Dirk Proost In “Passion” lieten Dirk Proost en Dick van der Harst zich inspireren door het klankbeeld van processies tijdens de Semana Santa in Spanje. Op het podium staan een ensemble van Bretoense en Baskische hobo’s, het gemengd koor Euterpe, een flamencozanger en het Gallisische meisjeskoor Son As 3.

Na het succesvolle Huis der Verborgen Muziekjes komt Dick Vanderharst opnieuw met een productie waarin verschillende muziekstijlen op een doorleefde manier samen worden gesmeed tot een nieuwe muziektaal. Samen met componist Dirk Proost creëerde hij een muzikale passie, geënt op de processies van de Semana Santa in Spanje en op de vele kerkelijke stoeten die plaatsvinden door heel Europa en soms vertrekken vanuit bedevaartplaatsen zoals Santiago de Compostella. Het zijn volkse spektakels die jong en oud inpalmen en die een soort duende (duivelse emotie) door de straten stuwen.

In deze hedendaagse passie spelen de (dubbel)rietblaasinstrumenten van het Orkest van de Reizende Maan een centrale rol, in combinatie met Bretoense en Catalaanse hobo’s. Er wordt volop geëxperimenteerd met het bespelen van de twee blaasinstrumenten tegelijkertijd, zodat er Rajastaanse klankkleuren ontstaan. Voeg daar het gemengd koor Euterpe, een flamencozanger en het Gallicische Son As 3 aan en de nieuwe Passion is geboren! Niet minder dan 100 muzikanten zorgen voor een unieke, muzikale belevenis.

Met Dick van der Harst (solist en composities), Stefan Hardi en Jo Zanders (solisten), het koor Euterpe, Griet Jochems (concertmeester), Het Orkest van de Reizende Maan, Dirk Proost (muzikale leiding en composities), Eddie Vaes, Son As 3 en een flamencozanger.

Dick van der Harst (1959) is muzikant, arrangeur en componist. Sinds 1989 is hij componist in residentie bij LOD. Hij maakte muziektheaterproducties met onder andere Thierry Salmon, Guy Cassiers, Alain Platel en Eric De Volder. Naast muziektheaterwerk schrijft Van der Harst muziek voor zijn eigen ensembles (o.a. Audible Life Stream) en voor anderen (Oxalys, Quatuor Danel…). Zijn werk is op verschillende cd’s verschenen.

Met bewondering voor het vakmanschap maar weerstand tegenover bandwerk gebruikt Dick van der Harst in zijn composities zowel jazz, klassiek als volksmuziek. Steeds zoekt hij naar wat authenticiteit vandaag kan betekenen. Het resultaat is muziek waar geen model voor bestaat: hij legt zijn oor te luister bij andere tijden, andere landen, andere culturen, en verbindt die stijlen en genres intuïtief met zijn eigen muzikale wereld, wat een nieuwe artistieke taal oplevert. Respect, eerlijkheid en ambachtelijkheid staan op de eerste plaats. De muziek van Van der Harst is menselijk, en laat grote vrijheid aan de muzikanten die ze uitvoeren.

Dirk Proost is als hoboïst met heel wat verschillende projecten bezig. Hij lag mee aan de basis van het hedendaagse muziekensemble Champ d’Action, richtte de organisatie Intona Rumori op waarbij verschillende kunstenaars uit verschillende media en disciplines samen werken aan een multimediaal project. Hij richtte ook het ‘orkest van de reizende maan’ op waar enkel dubbelrieten in spelen, een uniek ensemble. In 2004 startte hij in Lier met het Labo nieuwe muziek waar nieuwe schrifturen en partituren onderzocht en uitgevoerd worden. In dat kader werkte hij onder meer met nieuw ontwikkelde glasgeblazen instrumenten.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Dirk Proost & Dick van der Harst : Passion
Zaterdag 5 maart 2011 om 20.00 u
Academie voor muziek en woord Ekeren

Ferdinand Pauwelsstraat 102
2180 Ekeren

Meer info : www.ccekeren.be

Extra :
Dick van der Harst op www.muziekcentrum.be, www.lod.be en youtube
Dirk Proost : www.dirkproost.com

Elders op Oorgetuige :
Assim : bewerking van Obrecht-composities door Dick van der Harst, 23/09/2008
Een gesprek met Dick van der Harst over oud en nieuw, over Gent en Indonesië, 20/09/2008
Geen muziekje blijft verborgen : een portret van Dick van der Harst, 9/02/2008
Gloria : Dick van der Harst in Kerst- en Klaastijden, 5/12/2007

Bekijk alvast hoe het eraan toe ging tijdens de repetities

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=ZQRJPUnp5ko&w=480&h=390]

En avant Mars / Voorwaarts Maart : een avontuurlijk festival vol gloednieuwe muziek van jonge muzikanten

En avant Mars / Voorwaarts Maart Op vrijdag 4 maart organiseert vzw HardScore reeds voor de tweede keer het festival En avant Mars / Voorwaarts Maart waarin het muzikaal werk toont van jonge, getalenteerde kunstenaars zonder dat te willen kaderen in stijlen, stromingen en trends. Het wordt een lange avond met maar liefst 5 concerten vol gloednieuwe muziek van jonge, getalenteerde muzikanten die graag bruggen leggen naar andere disciplines als dans of film. Op het programma staan enkele wereldcreaties zoals strijkkwartetten van Bert Ostyn (Absynthe Minded), werk voor vierhandig piano van Frank Nuyts en Anthony Fiumara, choreografieën van Eddy Becquart en Alexandros Kotsopoulos of improvisaties op Mozart door De Beren Gieren.

String Crossings – 18.30 u
Het eerste concert van het festival is ‘String Crossings‘. Kryptos Quartet en Daniel Pastene op klarinet brengen wereldcreaties van strijkkwartetten van Bert Ostyn (B, Absynthe Minded), Daniel Pastene (Chili) en Arnaud De Rouck (B).

  • Bert Ostyn – Time is on my side
    In de zomer van 2009 ontwikkelde zich het idee om kamermuziek te schrijven bij Bert Ostyn. Een strijkkwartet is het klinkend resultaat van deze beslissing.
  • Daniel Pastene – Clarinet Quintet Nr 1 (2009):
    Geschreven in 2009, speciaal voor de Recital Jonge Oost-Vlaamse Solisten 2009 in een versie voor klarinet en piano. Het centraal idee van het stuk is de menselijke relaties en hoe deze interacties van de ene toestand naar de andere stromen.
  • Arnaud De Rouck – Strijkkwartet nr. 2:
    Het oeuvre voor strijkkwartet van Arnaud De Rouck is heel duidelijk geïnspireerd op het idioom van Sjostakovitsj.

Noisy Airs – 19.30 u
Tijdens ‘Noisy Airs‘, het tweede concert van ‘En avant Mars / Voorwaarts Maart’, worden 3 wereldcreaties gebracht. Frank Nuyts componeerde ‘Sacha’ voor vierhandig piano, Tae Yoshioka en Marc Masson voeren uit begeleid door geprojecteerde tekeningen van de Fransman Charles Berberian. Hetzelfde pianoduo creëert ook nieuw werk van Anthony Fiumara voor vierhandig piano. Als afsluiter creëren sopraan Lieselot De Wilde en pianist Marc Masson 4 liederen van Sebastiaan Bradt, Koen Desimpelaere, Jan Duthoy en Frederik Segers.

  • Frank Nuyts – Sacha (voor 4 handig piano en projectie)
    Frank Nuyts : “Per toeval stootte ik op de strip ‘Sacha’ van Charles Berbérian. In deze strip wordt een componist ten tonele gevoerd die een soort kruising is tussen Cage en Schaeffer. Tijd en klank. Cage is samen met Stravinsky mijn grote voorbeeld. Schaeffer voerde mij echter onvermijdelijk terug naar mijn eerste stappen als componist, als student aan het IPEM. Zodat dit stuk misschien wel een kleine anthologie is van zo”n 35 jaar creatief wroeten.”
  • Jan Duthoy – Quod, quod cadet ? (voor zang en piano en film)
    Deze compositie vertelt het verhaal van een eenvoudige soldaat die meevecht in een oorlog tussen mensen en kippen en wordt uitgevoerd met een kortfilm op de achtergrond.
  • Koen Desimpelaere – Fadjr (voor sopraan, piano en film)
    Fadjr is een Arabisch ochtendgebed waar de langgerekte noten in de compositie naar verwijzen. Het gebruik van de kazoo als mechanische vervorming van de stem refereert ook naar ‘noise’ of ‘ruis’. De gebruikte beelden zijn opnames van de jonge Gentse bioloog Marijn Rabaut
  • Anthony Fiumara – nieuw werk voor vierhandig piano
    In het werk van Fiumara speelt de piano een belangrijke rol. De vraag van het festival Voorwaarts Maart/ En Avant Mars om een nieuw werk voor piano vierhandig te maken, paste precies in zijn plannen voor het instrument. Het thema van het concert – noisy airs – is hem op het lijf geschreven. Hij componeert in een idioom dat vaak ergens tussen ambient en minimal wordt geplaatst en waarin de ‘huid’ van de klank centraal staat. In zijn nieuw werk gaat het idee van delay en reverb tussen de twee spelers weer een grote rol spelen.
  • Frederik Segers – Onomatopoeia (voor sopraan en piano)
    Het uitgangspunt voor dit werk van Frederik Segers is linguïstiek: spelen met zelfverzonnen klanken die gekende expressies of handelingen oproepen bij de luisteraar. Doorheen het stuk evolueren deze klanken naar onze taal.
  • Sebastian Bradt – Phantom Noise (voor sopraan, piano en film)
    Het kernwoord, waarrond dit concert draait, is ‘noise’ en houdt uitdaging nummer twee in. De ‘noise’ wordt in het lied op verschillende manieren bekeken: als pure bastaardklank (niet-toonhebbende klanken, gemurmelde tekst, klankeffecten), maar evengoed als ‘stoorzender’:; de foute noot of net de verzwegen noot binnen een muzikaal discours dat verder zichzelf draaiende probeert te houden.

Moves Unplugged – 20.30 u
Deel 3 in ‘Voorwaarts Maart / En avant Mars’ bestaat uit 2 choreografieën op live muziek van Frank Nuyts en Nikos Ioakeim en live tekeningen van Charles Berberian. Choreografen van dienst zijn Eddy Becquart en Alexandros Kotsopoulos.

  • A small hours’ fantasy – muziek: Nikos Ioakeim – choreografie: Alexandros Kotsopoulos
    Nikos Ioakeim : “Op basis van nachtelijke gesprekken met vrienden heb ik geprobeerd om een glimp van alle innerlijke tegenstrijdigheden die plaatsgrijpen gedurende deze vroege uurtjes op papier te zetten: vermoeidheid resulterend in een blow-up van onze laatste momenten van helderheid, een dans van gedachten waarmee onze passen nooit willen samenvallen, de stilte als verklanking van onze intenties, waarin de klarinet zoemt als een insect en de piano klinkt als een vergeten muziekdoos…”
  • 1ste piano Sonata – muziek: Frank Nuyts – choreografie: Edyy Becquart
    De eerste sonate wordt gekenmerkt door een onverbiddelijk ritmisch schema, dat echter quasi nooit in zijn eenvoud wordt gepresenteerd. Voortdurend wordt deze reeks met zichzelf in canon gebracht, waardoor wilde resultanten ontstaan die de grenzen van het speelbare aftasten.


New bands in town – 22.00 u

Het vierde concert van ‘Voorwaarts Maart/En avant Mars’ bundelt drie wereldcreaties. Enerzijds brengt het Emanon Ensemble o.l.v. Raf De Keninck en met Johan Fostier op gitaar ‘Symphony 09’ van Michael Sahl en ‘Het Einde van de 5e Cyclus’ van Wouter Wemel. Daarnaast is er het premièreconcert van Ensemble T i L t E d dat voor het eerst van zich laat horen met de wereldcreatie ‘T i l t e d’ van Benjamin Van Esser. Componist Michael Sahl komt speciaal uit de USA over om de première van zijn concert bij te wonen.

  • Michael Sahl – Symphony 09
    Dit werk begon als een duo voor marimba en piano, maar het materiaal zelf dwong een grotere vorm en bezetting af. Het stuk begint heel ernstig, in een gematigd tempo, maar wordt gevolgd door een snellere, lichtelijk onbetamelijke finale.
  • Wouter Wemel – Het einde van de 5e Cyclus
    Dit stuk is gebaseerd op ‘de 5e cyclus’ van de Maya-kalender. Het einde van deze grote tijdkring (2012) kondigt volgens sommige mensen ‘het einde der tijden’ aan. In deze compositie komt dit doemdenken echter pas op het einde van het 3de deel. Het stuk omvat wiskundige verwijzingen naar het getal 2012 en de triadeverhouding tussen ‘de hemel’, ‘de zee’ en ‘de aarde’.
  • Benjamin Van Esser – Tilted
    Benjamin Van Esser : “Binnen mijn oeuvre kan dit werk gezien worden als een voortzetting van mijn zoektocht naar de verzoening van complexiteit (ritmisch en tonaal) en emotie; naar een schoonheid die zich niet alleen op papier manifesteert maar ook de luisteraar kan behagen; naar een manier om klassieke muziek terug toegankelijk te maken voor een groter publiek zonder afbreuk te willen doen aan het intellectuele aspect van deze kunstvorm.”

Wolfgang around Midnight – 23.00 u
Tijdens het slotconcert van ‘Voorwaarts Maart / En avant Mars’ brengt pianist Erwin Deleux brengt ‘Rondo in a-moll, KV 511’ van Mozart, waarna De Beren Gieren op hetzelfde muziekstuk aan het improviseren slaan.

  • W.A.Mozart – Rondo in a-moll KV 511 :
    De sfeer en de dimensie van dit werk, uitzonderlijk voor een rondo, kunnen een uitdrukking zijn van Mozarts verdriet bij de dood van zijn vriend, graaf August von Hatzfeld, gestorven toen hij amper 31 jaar oud was. In een brief aan zijn vader beschrijft hij de dood als ‘het ware, definitieve vooruitzicht van ons leven’.
  • De Beren Gieren – Improvisatie op Rondo in a-moll KV 511
    Net zoals in het vaste repertoire van de groep wordt vrije improvisatie afgewisseld met gecomponeerde ideeën. Sowieso speelt ook de vertolking van deze Rondo door Erwin Deleux een belangrijke rol bij hun interpretatie-improvisatie van die avond.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Voorwaarts Maart / En avant Mars
Vrijdag 4 maart 2011 vanaf 18.30 u
Muziekcentrum De Bijloke Gent

Bijlokekaai 7
9000 Gent

Meer info : www.debijloke.be en www.hardscore.be

Extra :
Kryptos Quartet : www.kryptosquartet.be
Emanon Ensemble : www.emanon.be
Frank Nuyts : www.franknuyts.com, www.hardscore.be, www.matrix-new-music.be en youtube
Daniel Pastene : www.danielpastene.com, www.muziekcentrum.be en youtube
Bert Ostyn : www.absyntheminded.be en youtube
Arnaud De Rouck : www.myspace.com/arnaudderouck en youtube
Anthony Fiumara : www.anthonyfiumara.com, www.muziekcentrumnederland.nl en youtube
Sebastian Bradt : kotantrum.spaces.live.com, www.muziekcentrum.be en www.youtube.com
Michael Sahl : www.michaelsahl.com en youtube
Benjamin Van Esser : www.benjaminvanesser.be en youtube
De Beren Gieren : www.myspace.com/deberengieren, www.jazzlabseries.be, www.muziekcentrum.be en youtube

Kraak Festival brengt staalkaart van nieuwe en experimentele muziek

Kraak Festival Het KRAAK festival palmt dit jaar het volledige Netwerkgebouw Aalst in en wordt organisch geïntegreerd in de tentoonstelling The ‘-scape’ in Escape. KRAAK trekt de kaart voor het radicale: fluxus avant-garde, freejazz, harde gitaarnoise, performance-improv, new age en outsiderblues. Naast bloedende oren zal je er een gezalfd muzikaal geweten aan overhouden: de zoete wetenschap dat je concerten hebt gezien van de meest relevante acts van het moment : Call Back The Giants, Iasos, France, Bridget Hayden, Catherine Christer Hennix, Floris Vanhoof, Bryce Beverlin II, Mother of Fire, Thomas Bloch, The Beautiful Band, Arthur Doyle & Steve Noble en TwinSisterMoon.

The Beautiful Band
Bram Devens (Ignatz), Paul Labreque (Sunburned Hand of the Man), él-g, Laurent Cartuyvels (R.O.T.) en Patrick Calvelo (Coem) richtten deze Belgische supergroep op om hun interesses in AOR te kanaliseren. Resultaat is een slordige versie van Crazy Horse en CCR die kan wedijveren met het summum van de internationale undergroundrock. Speelden tot nu toe vooral voor incrowd, maar zullen op het KRAAKfestival wellicht zonder problemen hun internationale potentie etaleren.

Bryce Beverlin II
Bryce Beverlin is een opmerkelijke figuur in de artistieke scene van Minneapolis. Terwijl hij zijn doctoraat in de fysica afwerkt blijft hij actief als danser, hardcoredrummer, installatiebouwer en rapper. Toch staat hij vooral in de kijker met zijn vrije soloimprovisaties waarbij hij het lichaam, met mond en stembanden voorop, volledig uitbuit. Daarnaast gebruikt hij percussie-instrumenten en found objects voor heel energetische en bevreemdende improvisaties waarbij geest, lichaam en willekeurige materie tot in hun diepste wezen met elkaar geconfronteerd worden.
www.insidesmusic.com/bryce, www.myspace.com/brycebeverlinii, youtube

Thomas Bloch
Thomas Bloch is een van ’s werelds belangrijkste specialisten op het gebied van vreemde instrumenten. De ondes martenot (een vroeg elektronisch instrument dat lijkt op een kruising tussen een synthesizer en een theremin) en de achttiende-eeuwse glasharmonica zijn twee van zijn lievelingen. Hij is lid van verschillende klassieke ensembles, geeft les in Straatsburg en componeert muziek voor alle mogelijke genres. Daft Punk, Gorillaz, Vanessa Paradis, Phil Minton, Fred Frith … het zijn er maar enkelen uit een lange lijst van samenwerkingen. Op KRAAKfest zal Bloch eigen composities spelen voor de twee instrumenten.
thomasbloch.chez.com, www.myspace.com/thomasbloch, en.wikipedia.org en youtube

Call Back The Giants
Tim Goss was de keyboardspeler van The Shadow Ring, een invloedrijke undergroundband uit de jaren ’90. Solo kwam hij in 2010 op de proppen met enkele gelimiteerde releases vol bevreemdende homestudiostijl synth- en trad folkexperimenten. Na enkele soloconcerten brengt hij nu voor het eerst zijn werk met een band.
youtube

Arthur Doyle
Het vroegste albums waarop Arthur Doyle schitterde was ‘The Black Ark van Noah Howard’ waarop hij speelde naast o.a. Norris Jones en Muhhamad Ali. In 1978 debuteerde hij als bandleider, maar het was pas vanaf de late jaren ’90 dat hij echt onder de aandacht kwam door uitgaves op niet-freejazzlabels als Ecstatic Peace, Fractal en Qbico. Doyle is de esthetisering van chaos. Hij speelt wat hij zelf ooit ‘free jazz soul music’ noemde, met de warmte van Archie Shepp en de Ayleriaanse freak-outs. Een levende legende.
www.allaboutjazz.com, en.wikipedia.org en youtube

France
France is een jonge, nog onbekende groep uit Frankrijk die met draailier, drums en basgitaar een energieke performance neerzet die doet denken aan de vroege samenwerkingen tussen Faust en Tony Conrad. Creatief gerycleerde invloeden zorgen hier voor een intens spektakel van dreunende overtonen en repetitief pulserende ritmes. Luid, rechtdoor en tranceverwekkend.

Bridget Hayden
Bridget Hayden schreef geschiedenis als violiste bij Vibracathedral Orchestra, de moeder van de Europese avant-garde dronerock uit de vroege eenentwintigste eeuw. In 2004 verliet ze de band om zich te focussen op haar eigen werk dat naast intens dronewerk ook bestaat uit poëzie, film en schilderwerk. Muzikaal pompt ze met gitaar en viola hevige de noise uit haar lichaam.
www.myspace.com/bridgethayden en youtube
Bridget Hayden. Breaking – An Indifferent Ocean, Sven Claeys op Kwadratuur.be, 18/02/2011 (met tijdelijke audio)

Catherine Christer Hennix
De in Berlijn residerende componiste Hennix is nog steeds een goed bewaard geheim dicht bij huis. In de jaren ’60 begon ze muziek te studeren met veel aandacht voor Xenakis en Stockhausen. Later ontmoette ze illustere figuren als La Monte Young, Pandit Pran Nath en Henry Flynt. Diee waren van groot belang voor haar eigen werk, zowel muzikaal als filosofisch. Op de zolderverdieping van Netwerk zal Hennix een zes uur durende performance geven van haar “blablablablavant-garde”
en.wikipedia.org

Iasos
Nu New Age aan een tweede adem toe is, komen ook de pioniers uit het genre weer aan de oppervlakte. De Californische Iasos stond niet alleen mee aan de basis van de hemelse inter-dimensionele muziek, hij dreef de stijl ook tot het uiterste. Momenteel focust hij zich vooral op het multi-mediale, waarbij hij zijn bevreemdende composities laat ondersteunen door geestbevrijdende visuals. Dit wordt wellicht het meest uitdagende concert van 2011.
iasos.com en youtube

Mother of Fire
Viool/drum/bas-trio dat in hun korte bestaan een sterke livereputatie opbouwde. De groep klinkt als een versmelting van zwaar groovende hedendaagse krautrock en de donkere rockmuziek uit de jaren ’80. Kwamen in 2010 met een beklijvende debuutplaat op De Stijl en lieten in een klap al die echoënde beachpopbandjes verdrinken in drijfzand.
www.myspace.com/motheroffiremusic en youtube

TwinSisterMoon
TwinSisterMoon is de helft van het duo Natural Snow Buildings en heet in het echt Mehdi Amaziane. Met zijn androgyne vocalen, zacht gitaargetokkel en uitgesponnen geluidsexperimenten vertaalt hij pagan folk en hippy songwriting naar een eenentwintigste eeuwse setting. Was in 2010 met ‘Then Fell the Ashes’ (Blackest Rainbow) aan zijn zesde release toe. Toch blijft hij met zijn donkere euro psych folk nog steeds een van de meest intrigerende artiesten in het genre.
www.myspace.com/twinsistermoon en youtube

Floris Vanhoof
De eindejaarslijstjes van 2010 pulkten van Floris Vanhoof. Niet alleen met zijn debuutelpee ‘Time Slime op Ultra Eczema’ maar ook met de vele huisconcerten. Vanhoof koppelt in zijn live shows telkens nieuwe visuele ideeën aan idiosyncratische muziekperformances waarin zelfgemaakte synthesizers, uitzonderlijke ebayaanwinsten en persoonlijke omkadering tot een indrukwekkend geheel worden gesmeed. Een van de meest veelzijdige en creatief bevrijde kunstenaars in België!
endlesswebsite.blogspot.com en youtube
Floris Vanhoof. Alles behalve alledaags, Joeri Bruyninckx op Kwadratuur.be, 29/07/2008

Tijd en plaats van het gebeuren :

Kraak Festival 2011
Zaterdag 5 maart 2011 vanaf 14.00 u
Netwerk /centrum voor hedendaagse kunst Aalst

Houtkaai z/n
9300 Aalst

Meer info : www.netwerk-art.be en www.kraak.net/festival2011

Extra :
Interview : Tommy Denys (Kraak Festival). Aalst Carnaval start dit jaar één dag vroeger, Sven Claeys op Kwadratuur.be, 20/02/2011

OPL met Schoenberg, Foccroulle en Boesmans in Luik en Brussel

Bernard Foccroulle Het programma dat het Orchestre Philharmonique de Liège tijdens dit concert voorstelt, lijkt het cryptisch relaas van de jongste geschiedenis van de Munt. Am Rande der Nacht, een vijfdelige liedcyclus voor sopraan (Mélanie Diener) en orkest op tekst van Rilke, schreef Bernard Foccroulle (foto) gedeeltelijk toen hij in 2007 stopte als directeur van de Munt. Het vijfde lied van de reeks is een wereldcreatie. De intrede van zijn opvolger werd feestelijk begeleid door Schönbergs ‘Gurrelieder’. Die waren een maatje te groot voor dit programma, maar Schönberg laat zich afvaardigen door zijn ook nog romantische sextet Verklärte Nacht, hier in de versie voor orkest. Van Philippe Boesmans krijgen we een Belgische première, namelijk die van zijn Capriccio voor twee piano’s en orkest. De zusjes Katia en Marielle Labècque spelen ten dans en ter kleur.

Ondanks het feit dat Philippe Boesmans (1936) een eerste prijs piano behaalde aan het Koninklijk Muziekconservatorium van Luik, besliste hij kort nadien een mogelijke solocarrière op te geven en zich geheel aan het componeren te wijden. Aanvankelijk was hij sterk door het serialisme beïnvloed, maar al snel werd hij zich bewust van zijn drang de grenzen en beperkingen van die componeerstijl te willen overschrijden. In zijn erg persoonlijke muziektaal, staat de communicatie met de luisteraar centraal. Vanaf 1971 was Boesmans producer bij de RTBF. Sinds 1985 is hij in residentie bij De Munt in Brussel en componeerde in opdracht meerdere opera’s.

Bernard Foccroulle (1953) was gedurende vijftien jaar directeur van De Munt in Brussel en sinds juni 2007 is hij werkzaam als directeur van het Festival d’Art Lyrique te Aix-en-Provence. Foccroulle studeerde orgel aan het Conservatorium van Luik bij Hubert Schoonbroodt. Hij perfectioneerde zich nadien bij Xavier Darasse, Bernard Lagacé en Gustav Leonhardt. Zijn deelname aan het Festival International de Royan (1974 et 1976) was het startpunt van een internationale carrière waarin de hedendaagse muziek een belangrijke plaats inneemt. Op zijn repertorium staan een zestigtal hedendaagse werken, waarvan meer dan twintig in wereldcreatie.

Hedendaagse muziek is nochtans niet de enige specialiteit van Bernard Foccroulle. Hij voert inderdaad orgelmuziek uit van de 15de tot de 20ste eeuw, met een voorkeur voor de 17de eeuw. Hij wijdt zich meer specifiek aan het oeuvre van J.S. Bach, waarvan hij opnames maakt op historische instrumenten. Foccroulle was ook lid van het Ricercar Consort, gespecialiseerd in barokmuziek en meer specifiek in het Duitse repertorium van 17de en 18de eeuw.

Bernard Foccroulle was leraar Analyse aan het Conservatorium van Luik van 1977 tot 1991, voorzitter van ‘Les Jeunesses Musicales de la Communauté française’ van 1986 tot 1989, en is stichter van het ‘Séminaire d’Orgue de Wallonie’ (met Jean Ferrard) en van het Festival Ars Musica. Hij is ook componist en auteur van verscheidene publicaties i.v.m. hedendaagse muziek en historische orgelmuziek.

Programma :

  • Arnold Schoenberg, Verklärte Nacht (1899-1943), voor strijkorkest
  • Bernard Foccroulle, Am Rande der Nacht II (wereldpremière), vijf liederen voor sopraan en orkest
  • Philippe Boesmans, Capriccio (wereldpremière) , voor 2 piano’s en orkest

Tijd en plaats van het gebeuren :

OPL : Schoenberg, Foccroulle, Boesmans
Vrijdag 4 maart 2011 om 20.00 u
Salle Philharmonique Luik

Bd Piercot 25-27
4000 Luik

Meer info : www.arsmusica.be en www.opl.be
———————————–
Zaterdag 5 maart 2011 om 20.00 u
Bozar
– Henry Le Boeufzaal
Ravensteinstraat 23
1000 Brussel

Meer info : www.bozar.be en www.arsmusica.be

Extra :
Philippe Boesmans op www.arsmusica.be, brahms.ircam.fr en youtube
Een expresinterview met Philippe Boesmans op www.ictus.be
Bernard Foccroulle op www.100p100messiaen.be, www.arsmusica.be, ronnydeschepper.skynetblogs.be en youtube

Elders op Oorgetuige :
Ars Musica werpt blik op de toekomst en focust op Belgische componisten, 24/02/2011
Philippe Boesmans en de prinses van Bourgondië, 6/09/2010

Entr’acte Labelnight in Les Ateliers Claus in Brussel

Esther Venrooy Op donderdag 3 maart blazen enkele artiesten van Entr’acte verzamelen voor een labelnight in Les Ateliers Claus in Brussel: een even mooie als zeldzame kans om kennis te maken met de muzikanten van dit Britse platenhuis. Er zijn optredens van Kallabris, Esther Venrooy (foto) en Yannick Franck, Yôko Higashi en Agathe Max en L.E.G

Entr’acte is het label van de in Londen gevestigde grafische vormgever en typograaf Allon Kaye. Sinds 1999 publiceerde hij werk van meer dan 25 internationale artiesten. Hoewel de vormgeving van de Entr’acte releases telkens opvallend en bijzonder is, wil Kaye verder gaan dan het ontwerpen van louter decoratief of esthetisch design. De nadruk ligt steeds op eigenzinnige experimentele en elektronische muziek (met een bijzondere aandacht voor audio art, compositie en performance). Ook de rol van het label – als tussenschakel tussen artiest en consument – is een onderwerp dat Kaye sterk aanbelangt.

Enkele jaren geleden was Entr’acte reeds te gast op Belgische bodem met een labelnight in het KC Netwerk Aalst. Van de toen aanwezige muzikanten duiken er nu twee opnieuw op. De Duitser Michael Anacker (ook actief onder de naam Kallabris) is actief met electro-akoestische klanken, waarbij hij een zwak ontwikkelde voor alledaagse, quasi primitieve opnameapparatuur, gaande van het antwoordapparaat, en de dictafoon tot de gewone computer.

Anacker zette zijn eerste elektronische muziekstappen in 1986, een moment waarop de in Nederland als klassieke saxofoniste geschoolde Esther Venrooy met heel andere dingen in haar hoofd zat. Ondertussen heeft ook zij de elektronica omarmd en is ze al jaren actief binnen het IPEM, het Instituut for Psychoakoestiek en Elektronische muziek in Gent. Als laptopmuzikante werkte ze samen met akoestische musici, zoals de Chinese pipaspeelster Min Xiao-Fen en haar guqin spelende landgenote Wu Na of de Vlaamse pianisten Heleen Van Haegenborgh en Frederik Croene. Keer op keer liet ze daarbij een groot gevoel voor detail liet horen. Dat is ook terug te vinden op ‘Vessel‘, haar derde album onder eigen naam op Entr’acte, dat daags na het optreden in Brussel verschijnt. De muziek op deze release is het geluid van een installatie die Verooy opzette in de Diapason Gallery in New York (2008) en bestaat uit opnames van schepen en de natuurelementen water en wind.

Venrooy is niet de enige die naar Brussel afzakt om haar nieuwe release voor te stellen. Ook het Brusselse hiphoptrio L.E.G. gebruikt de Entr’acte labelavond om nieuw werk voor te stellen. Hun ‘M.on.X‘ verschijnt echter niet op cd, maar op cassette en staat vol met duistere, industriële en koud-elektronisch gekleurde beats en raps die meer gemeenschappelijk hebben met de donkere grootstadrealiteit dan met dansbaar beatvertier.

Van alle op 3 maart aanwezige muzikanten is de Japanse Yôko Higashi (hamaYôko) ongetwijfeld degene die het nauwst met Entr’acte verbonden is. Deze zangeres-elektronicamuzikante-danseres-choreografe is met het eerder dit jaar verschenen ‘Triptyque de l’Oeil‘ toe aan haar zesde release op het Britse label, stuk voor stuk albums opgetrokken uit een electro-akoestische geluidswereld waarin watergeluiden, psychedelische elektronica, stemmen, noise, veldopnames en pingpongeluiden door elkaar lopen. Voor ‘Triptyque de l’Oeil’ trok Higashi naar de St. Augustinuskerk  in Lyon en de St. Annakerk Cagliari om daar te improviseren op de beschikbare orgels.

Higashi werkt solo onder de naam hamaYôko, in trioverband met Yokohama Zen Rocks en in duo met de violiste Agathe Max, met wie ze ook in Brussel te horen zal zijn. Een samenwerking tussen de twee dames was reeds te horen op hamaYôko’s ‘Retronica’ uit 2008. De abstracte klankwereld die ze daar oproepen, is mijlenver verwijderd van het meer toegankelijke geluid dat het tweetal liet horen bij een concert in de Q-O2 twee jaar geleden. De invloed van Max is daar zeker niet vreemd aan. Gewapend met een loopstation en een batterij effecten bouwt deze klassiek geschoolde violiste dichte en soms dreunende klankmuren op die omwille van de consonantie en de duidelijke metriek opvallend verteerbaar worden. Agathe Max schrikt er niet voor terug haar geluid grof van korrel te maken, waardoor haar viool bij momenten in industriële gedaante verschijnt, zoals duidelijk te horen is op haar eerste (en voorlopig enige) cd ‘This Silver String’.

Het duo-concert van Higashi en Max wordt, net als de andere optredens, eerder kort gehouden. Met optredens van 45 minuten wordt deze labelnight zo een ideale kans voor wie wil proeven van een bescheiden aanbod uit de rijke Entr’acte-stal.

Tijd en plaats van het gebeuren :

Entr’acte Labelnight : Kallabris, Esther Venrooy + Yannick Franck, Yôko Higashi + Agathe Max, L.E.G
Donderdag 3 maart 2011 om 21.00 u
Les Ateliers Claus Brussel

Passage Charles Rogier
1210 Sint-Joost-Ten-Node

Meer info : www.lesateliersclaus.com en www.entracte.co.uk

Artikel grotendeels overgenomen van Kwadratuur.be

Extra :
Entr’acte Labelnight. Elektronica in vacuüm verpakking, Koen Van Meel op Kwadratuur.be, 20/02/2011
Review : Entr’acte Labelnight. Van parels en zwijnen, Koen Van Meel op Kwadratuur.be, 5/03/2011
Esther Venrooy : www.esthervenrooy.net
hamaYôko : www.myspace.com/hamayoko
Agathe Max www.myspace.com/agathemax

Elders op Oorgetuige :
No ‘real’ nuts, no apples, no garlic : Entr’acte-labelnight in Netwerk Aalst, 18/10/2007
Gentse avant-gardedames en elektronicagoden in Vooruit, 7/05/2008
Radio Art : Shift coordinate points, 17/11/2006
Bloedstollende, warme sound van ‘Hout’ en ‘Scratch’-keramiek, 3/06/2006

Sensor-Soundmachine : installatieprojekt van de Finse klankkunstenaar Marko Timlin in Logos

Marko Timlin Sensor-Soundmachine is een installatieprojekt van de Finse klankkunstenaar en zelfbouwartiest Marko Timlin. Zijn optredens vinden doorgaans plaats in pikdonkere oorden, waar Timlin vanuit de buik der duisternis zijn bevreemdende, maar tezelfdertijd poëtische klanken op een nietsvermoedend publiek loslaat.

Marko Timlin werd geboren in Helsinki en studeerde jazz drumming aan de Hochschule für Musik Franz Liszt in Weimar. Een concertpodium bleek echter niet aan hem besteed en dus ging hij zich profileren als componist (sound artist, voor wie kickt op hippe terminologie) met een passie voor zelfbouwinstallaties. De
nodige technologische background daarvoor vergaarde hij dan weer aan het Centre for Music & Technology van de Sibelius Akatemia in Helsinki en aan de McGill University van Montréal. Vandaag de dag doceert hij electroakoestische compositie aan de Royal Academy of Music in Granada en aan het
conservatorium van Cadiz (Spanje). De laatste jaren construeert hij vooral zijn eigen digitale/analoge apparatuur.

Zijn befaamde Sensor Sound Machine bijvoorbeeld, is zo’n interaktief exploot waar hij de afgelopen 7 jaar aan bezig is geweest. Het ontstond allemaal uit enkele kernvragen die Timlin al langer bezighielden: ‘Wat is digitale muziek nu precies?’, ‘Hoe maak ik improvisaties met een klankgenerator ook visueel wat interessant?’, en ‘Hoe realiseer ik in real time een overtuigende dialoog tussen mens en machine?’

Het antwoord daarop, de Sensor Sound Machine, is een assemblage van ultrasoonsensoren, zonnepanelen, microprocessoren en zelfgeschreven software. Lichtpulsen en lichaamsbeweging worden gebruikt als input om digitale klanken te genereren. Het eindresultaat balanceert op een delikaat evenwicht tussen het menselijke en het machinale. Nu eens klinkt het onaards intuïtief, dan weer grenzen explosieve, gewelddadige klanken aan meditatieve drones. Hij heeft er mee getoerd in Europa (Berlijn, Londen, Parijs, Helsinki, Stockholm) en Noord-Amerika (New York, Toronto, Montréal), waar hij aansluitend ook lezingen geeft over het creatief potentieel van elektronische media of er al even graag debatten over uitlokt. Timlin voegt aan zijn performances graag toe dat hij het liefst even sterk wordt verrast door de ouput van zijn Sensor Sound Machine als het publiek zelf, dus dat belooft.

Bij wijze van voorprogramma krijg je de elektroakoestische werken Combustible van Thom Blum en Onset/Offset van Pete Stollery te horen.

Tijd en plaats van het gebeuren :

New Media XIII : Marko Timlin – Sensor-Soundmachine
Donderdag 3 maart 2011 om 20.00 u
Logos Tetraeder

Bomastraat 26
9000 Gent

Meer info : www.logosfoundation.org en www.timlin.de

Extra :
Thom Blum : www.thomblum.com, www.myspace.com/thomblum en youtube
Pete Stollery : en.wikipedia.org, www.composers21.com, www.sound-scotland.co.uk en youtube

Op deze video zie je Marko Timlin live aan het werk met zijn Sensor-Soundmachine in het EMMA (Espoo Museum of Modern Art) in Finland, 30 augustus 2009

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=MFIRIFUHDjQ&w=480&h=390]