Categorie: Dans

De derde week van september staat Maastricht ook dit jaar weer in het teken van Musica Sacra Maastricht. De 35ste editie van dit festival vindt plaats van donderdag 14 t/m zondag 17 september. Wederom dienen vele historische locaties in Maastricht als decor voor verrassende concerten en voorstellingen. Een wervelend kunstenfestival met een rijk programma, dat is Musica Sacra Maastricht. Met muziek, dans, theater, performance, film en beeldende kunst, ieder jaar samengebracht vanuit een thema. Vier dagen vol muziek – van gregoriaans tot hedendaags, van west naar oost, van delicaat tot groots – dans, theater, performance, film en beeldende kunst, deze editie samengebracht rond het thema ‘In het begin’. Musica Sacra Maastricht nodigt bezoekers uit om samen stil te staan bij deze actuele thematiek. Het uitgebreide festivalprogramma biedt voor elk wat wils, van jong tot oud, van ontdekker tot kenner. Naast (betalende) concerten met wereldpremières, voorstellingen en exposities zijn er ook veel gratis activiteiten.

Thema: In het begin
Musica Sacra Maastricht viert dit jaar zijn 35e verjaardag. En dat wordt gevierd met een nieuwe erkenning en meerjarige subsidiëring als toonaangevend kunstenfestival in Nederland. Welk thema past daar dan mooier bij dan In het begin?
Natuurlijk, vanuit de identiteit van het festival, omdat het zo verwijst naar dat ene ondeelbare, allesomvattende en tegelijk onbevattelijke moment. Voor wetenschappers het initiële van de Big Bang. Voor godsdiensten en mythologieën de schepping, als resultaat en bewijs van hogere machten. En de mens die dat moment vanuit zijn gebrekkige begrips- en voorstellingsvermogen met ongeloof benadert: “Maar er was toch zeker iets daarvóór?” Terwijl ‘In den beginne’ hem ook inspireert tot talloze interpretaties en uitingen in de kunsten.

Zeker past het thema mooi vanwege de weemoed die erin schuilt. Het nostalgische terugblikken op een geïdealiseerde of paradijselijke, maar verloren wereld. De mens die bijvoorbeeld verzucht: “In het begin waren we zo verliefd.” En ook dat was aanleiding tot vele representaties in de kunsten.

Maar ‘In het begin’ past vooral zo mooi omdat het de onontkoombare levensdrift van de mens vervat en dus de opdracht in zijn leven. Namelijk om er individueel en samen iets van te maken. Om door goed waarnemen en aandachtig luisteren nieuwe inzichten te verwerven en daarnaar te handelen. Door nieuwe avonturen aan te gaan: oude onvruchtbare relaties in te wisselen voor nieuwe vruchtdragende, het vorige leven adieu te zeggen en te verkassen, uit de kast te komen en het over een andere boeg te gooien, een revolutie te ontketenen. Zo wordt ons bestaan er een van telkens opnieuw beginnen. Het repetitieve van het leven. Zo u wilt: de repetitie van het leven.

De kunsten waarop deze zevende lustrumeditie van Musica Sacra trakteert, brengen de bezoeker in de stemming om te reflecteren op de vraag of en hoe een nieuw begin voor jezelf, de ander, of de maatschappij noodzakelijk is. Het zijn deze bezinningsmomenten die de intrinsieke waarde van de kunsten blootleggen. Het bezoek aan dit verjaardagsfeest ruikt in elk geval naar een goed begin!

Enkele highlights :

Il Gardellino : Joseph Haydn, Die Schöpfung
Dit concert vind plaats op donderdag 14 september om 20.00 u in Sint Lutgardiskerk in Tongeren (B) en zondag 17 september om 16.30 u in de Sint Janskerk in Maastricht

Eind 18de eeuw beschikken veel hoven niet langer over de middelen om een orkest te onderhouden. Ze beperken zich tot een ‘Harmoniemusik’ voor houtblazers: deels originele werken, maar ook vaak zelf gemaakte arrangementen van symfonieën, opera’s en oratoria. Zo bewerkt hoboïst Jiří Družecký voor het ensemble van aartshertog Joseph Anton Johann in Buda, Haydns oratorium Die Schöpfung.

Haydn componeert het na zijn twee verblijven van telkens anderhalf jaar in Londen, en maakt gebruik van een libretto dat eigenlijk bedoeld was voor Händel, gebaseerd op het boek Genesis, Psalmen en Miltons Paradise Lost. Het werd bewerkt en vertaald door de keizerlijke bibliothecaris, de Nederlander Gottfried van Swieten. Binnen drie jaar na de première in 1799 in Wenen is het werk al in heel Europa uitgevoerd en geldt het als een van de grootste muzikale successen van die tijd.

Hoboïst Marcel Ponseele treedt voor het festival in de voetsporen van zijn 18de-eeuwse collega Družecký en bewerkt hoogtepunten uit Die Schöpfung voor twaalf musici: blazers en strijkers. Johan Van Cauwenberghe vertelt de zeven dagen van het scheppingsverhaal volgens Genesis. En zo klinkt een bekend werk dat in dit festivalthema thuishoort in een nog ongehoorde versie.

Micha Hamel – Kus de Regen, een wedergeboorte – Ensemble Michamix i.s.m. Toneelgroep Maastricht
donderdag 14/09 om 20.00 u, vrijdag 15/09 om 22.00 u, za 16/09 om 16.30 u en zo 17/09 om 13.00 u in de Bordenhal, Maastricht
Kus de Regen, een wedergeboorte is gebaseerd op Renascence, een 214 regels lang gedicht, dat leest als een levendig verslag van een ingrijpende gebeurtenis, namelijk een spirituele wedergeboorte. De dichteres Edna St. Vincent Millay won er in 1912 de belangrijkste debutantenprijs van de Verenigde Staten mee, en groeide uit tot de belangrijkste Amerikaanse dichteres van de eerste helft van de twintigste eeuw.

Een jonge vrouw loopt door de natuur en wordt gegrepen door de schoonheid van de bergen, de zee en de bossen. Ze besluit in het  gras te gaan liggen en naar de blauwe hemel te kijken. Daar wordt ze overweldigd door de wijdheid van de hemel, en ze ervaart het oneindige. Ze beseft dat ze zelf nietig is, alsook moet ze erkennen dat het zicht op de oneindigheid betekent dat haar eigen zonden en het oneindige leed op aarde zichtbaar worden. Overmand door wanhoop zinkt ze letterlijk in de grond, waardoor het lijkt alsof ze in haar eigen graf komt te liggen. Ze ondergaat een diepe ervaring van haar eigen eindigheid, waarop ze panikeert. Uiteindelijk wordt ze helemaal leeg van binnen. Dan pakken de wolken zich samen en begint het te regenen. De aarde waarmee ze bedekt is spoelt langzaam weg. Na een tijdje breekt de zon door en ligt ze weer gewoon in het frisse gras.  In het besef van haar ontmoeting met de oneindigheid staat ze op, in dankbaarheid voor haar leven en voor de schoonheid van de wereld om haar heen.

Ensemble Donatienne Michel-Dansac : Georges Aperghis, Sextuor, L’Origine des espèces (Nederlandse première)
zaterdag 16 september om 15.00 u in Gashouder, Het Radium in Maastricht

‘Muziek maken van alles’ is het devies van Georges Aperghis, Griek in Parijs. Vijfentwintig jaar geleden componeerde hij zijn Sextuor – L’Origine des espèces. Het libretto is gebaseerd op Darwins boek On the Origin of Species uit 1859, en op Wonderful Life – over fossielen en het toeval in de evolutie – uit 1989 van de paleontoloog Stephen Jay Gould, aangevuld met populair-wetenschappelijke teksten. Vijf vrouwenstemmen met een cello vertellen in zeventig kleine scènes, op kritische en humoristische wijze, in allerlei samenstellingen, sprekend tot lyrisch zingend, over het ontstaan van het leven in al zijn onvoorspelbare en soms onvoorstelbare vormen, van de oersoep tot de mens. In vijf intermezzi wordt telkens een aspect bezongen van het leven van de vrouw, de levengevende.

Donatienne Michel-Dansac is een van de voornaamste pleitbezorgers van de werken van Aperghis.

Stephen Shropshire : My Everlasting
zaterdag 16/09 o
m 15.00 u en zondag 17/09 om 16.30 u in Gashouder, Het Radium in Maastricht

Pierre Nora beschrijft in  Les Lieux de Mémoire de toenemende rol die de persoonlijke herinnering speelt in historisch besef en identiteit. Die herinnering is bij hem niet exclusief aan fysieke plaatsen gebonden, maar ook aan symbolen, voorwerpen, foto’s of bijvoorbeeld mensen. In My Everlasting zijn het gestes, poses, bewegingsfrases, waarmee een koppel niet aflatend de momenten van zijn geschiedenis oproept. Totdat zij sterft en hij, wanhopig en machteloos, haar en hun historie tot nieuw leven probeert te wekken. 

SPECTRA Ensemble : Tot slot : een begin
zondag 17 september om 20.00 u in Theater aan het Vrijthof, Maastricht

Tot slot terug naar het begin. Of beter, benadrukt componist Pintscher, Een Begin, één van vele denkbare. B(e)reshit is het eerste woord van de Hebreeuwse Tora, en daarmee ook van het boek Genesis in het Oude Testament van het Christendom.

Vóór dit spectaculaire slot van het festival klinkt Zum Wassermann, onderdeel van Karel Goeyvaerts’ opera Aquarius, een soort initiatieritueel bij het aanbreken van een nieuw astrologisch tijdperk. In diens geboortejaar gebruikte Darius Milhaud, Joods zoals Pintscher, jazzelementen in zijn korte ballet  La Création du Monde, gebaseerd op Blaise Crendrars’ compilatie van Afrikaanse scheppingsmythen.
www.spectraensemble.com

Praktische info :

Musica Sacra Maastricht
Van donderdag 14 t/m zondag 17 september 2017
Op verschillende locaties in Maastricht

Het volledige programma en alle verdere info vind je op www.musicasacramaastricht.nl